Ińsko to niewielkie miasteczko (siedziba gminy miejsko-wiejskiej) w powiecie stargardzkim, w środkowej części województwa zachodniopomorskiego. Miasto położone jest na Pojezierzu Ińskim, nad jeziorem Ińsko, w bezpośredniej bliskości Ińskiego Parku Krajobrazowego. Morenowe wzgórza, jeziora rynnowe, doliny rzeczne, obszary bagienne i trzcinowiska, barwne pola, łąki oraz bogata szata lasów stanowią wizytówkę Pojezierza Ińskiego.
Przez gminę Ińsko prowadzi droga wojewódzka nr 151 łącząca miasto z Węgorzynem i drogą krajową nr 20 (13 km) oraz z Reczem i drogą krajową nr 10 (22 km). Odległość z Ińska do stolicy powiatu, Stargardu Szczecińskiego wynosi 44 km, do Nowogardu - 54 km, do Szczecina - 78 km, do Koszalina - 114 km.
Ińsko uzyskało połączenie kolejowe w 1895 r. Wtedy zbudowano Stargardzką Kolej Wąskotorową ze Stargardu Szczecińskiego przez Starą Dąbrowę do Drawska Pomorskiego. W 1964 r. linię Ińsko–Drawsko Pomorskie zamknięto, a wkrótce potem rozebrano. W 1996 r. zamknięto pozostałą część linii do Starej Dąbrowy. Obecnie na terenie miasta nie ma czynnych przystanków kolejowych.
Transport między sąsiadującymi miejscowościami a Ińskiem zapewniają autobusy dużych przewoźników (PKS Szczecinek, PKS Zielona Góra, PKS Gryfice) oraz prywatne busy.
W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do województwa szczecińskiego.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 7,48 km².
Po zakończeniu II wojny światowej, 3 listopada 1945 r. dotychczasową nazwę miasta, Nörnberg, decyzją Pełnomocnika RP na Okręg Pomorza Zachodniego zamieniono na polską nazwę Ińsko. Utworzono ją od nazwy jeziora See Intzke, wymienionej w dokumencie, w którym opisana jest granica Księstwa Pomorskiego za czasów Barnima I w roku 1248.
Herb miasta Ińsko przedstawia czerwonego orła na białym tle, skierowanego głową w prawą stronę. Nogi ze szponami oraz dziób orła są koloru żółtego. Herb Ińska, podobnie jak wielu innych miast Nowej Marchii, bezpośrednio nawiązuje do herbu Brandenburgii, której margrabiowie lokowali miasto przed 1300 r., i w której granicach Ińsko pozostawało do 1945 r. (z wyjątkiem okresu 1402–1454, gdy znajdowało się w rękach Zakonu Krzyżackiego). Flaga Ińska posiada herb w środkowej części płótna. Dzieli się na cztery kolorowe pasy nierównej szerokości. Szersze zewnętrzne pasy to zielony (górny) i niebieski (dolny), natomiast węższe wewnętrzne to biały i czerwony.
Urozmaicony krajobraz Wyżyny Ińskiej oraz liczne jeziora i lasy wokół Ińska sprzyjają wycieczkom pieszym i rowerowym po Ińskim Parku Krajobrazowym i okolicznych miejscowościach. Okoliczne akweny wodne: jeziora, oczka wodne, mokradła oraz torfowiska stwarzają doskonałe warunki do życia zwierząt. Spotkać tu można rzekotkę drzewną, żółwia błotnego, bielika, kanię rdzawą i czarną, orlika krzykliwego i bociana czarnego. Łącznie żyje tu 18 gatunków płazów i gadów oraz 142 gatunki ptaków lęgowych. Dla ochrony wartości przyrodniczych Ińskiego Parku Krajobrazowego utworzono na jego terenie dwa rezerwaty przyrody, siedem użytków ekologicznych i jeden zespół przyrodniczo-krajobrazowy.
Dzieje miasta są obecnie trudne do odtworzenia. Prawdopodobnie w czasach Mieszka I istniała tutaj już osada grodowa. Tereny Pojezierza Ińskiego zamieszkiwały wówczas plemiona słowiańskie. Mieszkańcy zajmowali się głownie rolnictwem i hodowlą. Obszar ten został włączony do państwa pierwszych Piastów. Później jednakże, w okresie rozbicia dzielnicowego tereny obecnie zajmowane przez Ińsko należały do margrabiów brandenburskich z dynastii askańskiej, którzy w końcu XIII w. dokonali lokacji miejskiej na prawie magdeburskim, choć data dokładnej lokacji miejskiej nie jest znana. W źródłach miasteczko odnotowane jest już jako ośrodek miejski z samorządem złożonym z ławników i radnych (1300 r.). W latach 1335 i 1338 mieszkańcy zostali zwolnieni na kilka lat z płacenia podatku, co umożliwiło dokończenie procesu budowy miasta, łącznie ze wzniesieniem obwarowań. Miasto zostało założone na planie kwadratu, złożonego z 12 ulic (4 głównych 8 pośrednich). Ińsko otoczono murem z kamienia polnego z dwiema bramami (Młyńską i Kamienną) oraz trzema furtami od strony jeziora. W 1334 r. w mieście osadzony został zakon dominikanów, funkcjonujący tu do czasów reformacji. W tym czasie zbudowana została również fara miejska usytuowana we wschodniej części Rynku.
W 1350 margrabia Ludwik z dynastii Wittelsbachów, przekazał miasto w lenno Henningowi von Wedel. W 4 lata później Wedlowie wykupili miasto na własność osiedlając się zapewne w siedzibie wójtów, która miała istnieć w obrębie murów obronnych. Miasto zostało w znacznej części zniszczone w 1370 r. przez księcia pomorskiego Kazimierza III. Dwa lata później Wedlowie otrzymali pozwolenie na budowę zamku, który został usytuowany po południowo-wschodniej stronie miasta, za murami obronnymi. Zamek zbudowany został z kamienia oraz cegły na planie kwadratu z czterema basztami oraz domem mieszkalnym pośrodku placu. Na początku XV w. miasto było jeszcze dwukrotnie oblegane i częściowo niszczone przez rycerstwo polskie pod dowództwem Jana Czarnkowskiego i Arnolda Brzyckiego. Przez okres 52 lat (1402–1454) miasteczko było własnością Zakonu Krzyżaków. W XV w. po zachodniej stronie miasta zbudowany został szpital z kaplicą św. Jerzego. W tym czasie Ziemia Ińska została włączona w granice Księstwa Pomorskiego, w których pozostawało do czasu wymarcia rodu Gryfitów i podziału księstwa pomiędzy Szwecję i Brandenburgię. Wtedy włączone zostało ponownie w granice Nowej Marchii, podlegając bezpośrednio margrabiom brandenburskim. Aż do wybuchu wojny trzydziestoletniej (1618–1648) Ińsko było wolne od wojen, nie licząc walk Bogusława X mających na celu oderwanie Pomorza od Marchii Brandenburskiej. Umożliwiło to szybki rozwój miasta oraz wzrost liczby mieszkańców, którzy zajmowali się przede wszystkim rolnictwem, handlem, a także rzemiosłem.
Rozwój miasta przerwały wojny XVII w. W czasie potopu szwedzkiego (1657 r.) Ińsko zniszczone zostało przez walczące ze Szwedami wojska Stefana Czarnieckiego, również później jego mieszkańcy znacznie ucierpieli w wyniku toczonych na terenie Pomorza wojen: siedmioletniej i północnej. Zniszczone zostały wówczas obwarowania miejskie, zamek i kaplica św. Jerzego. Liczne zniszczenia, wojny, epidemie i bieda zdziesiątkowały populację miasteczka. Do tego stopnia, iż w 1719 r. w Ińsku mieszkało zaledwie 298 mieszkańców. W trakcie powolnej rozbudowy w mieście pojawiły się pierwsze osoby wyznania mojżeszowego. Odbudowa Ińska trwała nieprzerwanie do wybuchu wojen napoleońskich. Prócz rolnictwa oraz rzemiosła dodatkowymi źródłami dochodów dla miasta stały się browar i gorzelnia, a wzrost liczby mieszkańców wymusił rozbudowę miasta.
Pod koniec XVIII w. Ińsko kupiła rodzina von Goltz i von Bornstedt. Rozpoczęła się powolna odbudowa miasta, którego większy rozwój nastąpił dopiero w II połowie XIX w. W 1801 miasto liczyło 920 mieszkańców, a w 1867 mieszkało tu już 2703 osoby. Jednak czas wojen napoleońskich doprowadził do ponownego zubożenia Ińska. Przyczyną tego było głównie wymuszanie ogromnych dostaw żywności przez wojska francuskie. Po klęsce Napoleona, Ińsko zostało przyłączone do powiatu szadzkiego w wyniku reformy przeprowadzonej przez władze pruskie. Podstawowym źródłem utrzymania mieszkańców nadal było rolnictwo, ale także rybołówstwo; rozwijało się również rzemiosło oraz handel. W 1858 r. rozebrano stary ratusz, zapewne średniowieczną farę miejską, a nowy neogotycki kościół zbudowano w 1860 r. Jednocześnie zaprzestano pochówków na cmentarzu przykościelnym i założono nowy cmentarz przy drodze do Storkowa. W 1870 r. zmodernizowano ulice i drogę do Chociwla.
W latach 60. XIX w. gmina żydowska zbudowała w mieście synagogę. W latach 1849–1871 odnotowano wzrost liczby członków gminy z 48 do 68 osób. Już jednak dziewięć lat później liczba ta spadła do 61 osób, ale Żydzi wciąż stanowili ok. 2,5% populacji tego miasteczka. Zatem w Ińsku funkcjonowała niewielka gmina żydowska. Do końca wieku utrzymywała ona jedynie kantora, rzeźnika oraz nauczyciela i niewielki kahał. W ostatniej ćwierci XIX w. rozwinęła się zabudowa po wschodniej stronie miasta, a po stronie północnej nad brzegiem jeziora, założono kąpielisko. W 1896 r. powstał dworzec kolei wąskotorowej łączącą Stargard Szczeciński z Ińskiem oraz z Drawskiem Pomorskim. Na początku XX w. powstało kilka zakładów przemysłowych: mleczarnia, fabryka obuwia, fabryka maszyn Schroedera. Na obrzeżach miasta powstała gazownia i elektrownia. W tym czasie wymieniona została prawie w całości zabudowa mieszkalna z ryglowej na murowaną, a w okresie międzywojennym zabudowę rozszerzono w kierunku zachodnim i wschodnim. Życie kulturalne miasteczka skupiało się wokół szkoły podstawowej oraz zawodowej, a w latach 1907–1917 wychodziła w mieście Gazeta Codzienna.
W okresie międzywojennym Ińsko stało się popularnym miastem letniskowym. W 1935 r. w Ińsku praktykował jeszcze jeden lekarz pochodzenia żydowskiego oraz funkcjonowały cztery sklepy prowadzone przez Żydów. Jednak po 1938 r. (tzw. Noc Kryształowa), podobnie jak to miało miejsce w innych miastach, Żydzi musieli je zamknąć. Ze spisu ludności sporządzonego w maju 1939 r. wynika, że w Ińsku mieszkało jeszcze 11 osób pochodzenia żydowskiego. Większość z nich mieszkała przy obecnej ulicy Bohaterów Warszawy a także przy Rynku oraz obecnej ulica Przybrzeżnej. Wygląd miasta tuż przed wybuchem II wojny światowej był następujący: w centralnej części miasta (podzielonej szachownicowym układem ulic z obszernym rynkiem w centrum) znajdował się kościół, ratusz, szkoła, poczta, 3 hotele oraz szereg kamienic i wolnostojących domów. O przebiegu dawnych obwarowań przypominał niewielki fragment murów zachowany po stronie południowej. Poza obrębem średniowiecznego centrum znajdowały się: zespół folwarku zamkowego, kaplica baptystów, dworzec kolejowy, cmentarze, budynki przemysłowe, w tym wiatrak stojący nieopodal cmentarza, remiza strażacka, budynek sądu.
Wybuch II wojny światowej nie stanowił dla niemieckich mieszkańców Ińska żadnego zagrożenia. Inaczej wyglądała sytuacja żydowskiej części przedwojennej społeczności miasteczka. Pięć osób wyznania mojżeszowego zostało deportowanych z Berlina w latach 1942–1943. Trafiły one do Auschwitz oraz do Rygi; prawdopodobnie wszystkie zginęły. W okresie okupacji niemieckiej ziem II Rzeczpospolitej nastąpił napływ ludności polskiej, wysyłanej m.in. na Pojezierze Ińskie na roboty przymusowe, co znalazło odbicie w dynamicznym rozwoju miasta.
Dnia 3 marca 1945 r. Ińsko (po 650 latach) znalazło się w granicach Polski, wyzwolone przez jednostki I Armii Pancernej. Dotychczasowa zabudowa została w znacznej części (60%) zniszczona podczas działań wojennych.
Po wojnie w Ińsku zaszły dynamiczne zmiany architektoniczne, gospodarcze oraz społeczne. Wykonano m.in. remont ulic, modernizację oświetlenia i budownictwa wielorodzinnego, rozbudowę sieci telekomunikacyjnej i zakończono budowę oczyszczalni ścieków. Obecnie w Ińsku mieści się urząd pocztowy, agencja bankowa oraz punkt kasowy banku spółdzielczego. Inne przedsiębiorstwa to: tartak, fabryka węgla drzewnego, fabryka etanolu, rybołówstwo. W miejscowości działał Kombinat Państwowych Gospodarstw Rolnych Ińsk (wcześniej jako samodzielne Państwowe Gospodarstwo Rolne Ińsko). W 1990 r. mienie Kombinatu PGR w Ińsku nie zostało skomunalizowane, a zarząd nad nim przyjął wojewoda. Obecnie miasto jest jednym z ośrodków turystycznych w centrum Pojezierza Ińskiego.
Pomimo znacznych strat wojennych zachował się przebieg ińskich ulic, fragment murów obronnych, zabudowa przedmieść i cmentarz ewangelicki. Z założonego w XIV wieku miasta, pozostał jedynie plan centralnej części, charakteryzujący się regularnym, szachownicowym układem prostokątnych kwartałów rozlokowanych wokół Rynku, a wyznaczonych przebiegiem kilku ulic, w tym głównej ul. Bohaterów Warszawy, stanowiącej przedłużenie starego traktu komunikacyjnego łączącego Ińsko z Chociwlem, Węgorzynem i Reczem. Spacerując po mieście warto pozostać dłuższą chwilę na rynku i przyjrzeć się stojącym tam obiektom. Teren Starego Miasta w Ińsku (XIII w.) jest bowiem objęty ochroną prawną konserwatora zabytków.
Do grona śladów wczesnośredniowiecznej historii miasta należą także pozostałości kamiennych murów obronnych, usytuowanych po południowo-zachodniej stronie Ińska (w pobliżu ul. Ogrodowej). Zwiedzając Ińsko warto jednak wyjść poza obręb śródmieścia. Istniejąca poza obrębem Starówki zabudowa, rozciągająca się po zachodniej, północno-wschodniej i południowo-wschodniej stronie miasta, pochodzi głównie z przełomu XIX i XX w. oraz z okresu międzywojennego. Występują tu przede wszystkim domy parterowe i piętrowe, murowane z cegły, otynkowane, przykryte dachami dwuspadowymi, usytuowane w zwartej zabudowie pierzejowej, jak również wolno stojące. Fasady kilkunastu domów posiadają historyzujący wystrój architektoniczny w formie gzymsów i opasek okiennych.
Fascynatów architektury technicznej i użytkowej z pewnością zadowoli zwiedzanie dworca kolei wąskotorowej z przełomu XIX/XX w., będący częścią Stargardzkiej Kolei Wąskotorowej.
Atrakcje turystyczne miasta to nie tylko piękne zabytki, ale także czynny odpoczynek nad akwenami gminnymi. Jeziora położone w obrębie gminy są dogodnym terenem dla rozwoju kajakarstwa, sportów wodnych oraz wędkarstwa. Zachętą dla wodniaków są pokaźne długości jezior oraz liczne zatoki, półwyspy i wyspy. Największą atrakcją jest oczywiście jezioro Ińsko (pierwsza klasa czystości wód, 596 hektarów powierzchni i głębokość do 42 metrów). Akwen otoczony jest lasami, położony jest na terenie Ińskiego Parku Krajobrazowego. Z pewnością może urzekać przyrodą, ciszą, morenowymi wzgórzami, rzecznymi dolinami i trzcinowiskami pełnymi ptactwa (obszar specjalnej ochrony ptaków – Ostoja Ińska, Natura 2000). Ze względu na przyrodnicze bogactwo, czystość, ciekawy kształt dna i głębokość, jezioro Ińsko jest jednym z miejsc najchętniej odwiedzanych w Polsce przez nurków. Liczne serwisy techniczne do nurkowania, wypożyczalnie sprzętu, wycieczki nurkowe, instruktorzy a także zatopiony w jeziorze samochód Trabant i biurko ze sprzętem komputerowym pod wodą - to dodatkowe atrakcje, które ściągają tu nurków z całej Polski.
Czystość i przejrzystość wód jeziora stanowią sporą zachętę dla wędkarzy, licznie zjeżdżających corocznie do Ińska. Wśród okazów łowieckich z pewnością znajdą się: szczupaki, okonie, leszcze, płocie i sielawy, a nawet węgorze. Również kajakarze i żeglarze poczują się tutaj świetnie. Nad jeziorem można wypożyczyć zarówno kajaki, jak i żaglówki, a terenów do poznawania jest wiele: Wyspa Sołtyska do opłynięcia, ciekawa linia brzegowa i strefa ciszy (zakaz pływania motorówkami). Warto wybrać się na miejską plażę: wielki pomost z ławeczkami do siedzenia, idealne wejście do wody oraz plaża piaszczysto–trawiasta.
Dla spacerowiczów i turystów chcących korzystać z rowerów przygotowano deptak przy jeziorze, szlaki turystyczne, przy czym rowery na przejażdżkę można wypożyczyć na miejscu. Na trasach biegnących przez Iński Park Krajobrazowy można natrafić na najprzeróżniejsze gatunki ptactwa, roślin i zwierząt. Są tu bieliki, żurawie, orliki krzykliwe, bociany czarne, zimorodki a nawet wędrowny sokół. W lasach jelenie, sarny, dziki, lisy, piżmaki, zające i pracowite bobry przy jeziorze.
Wśród szlaków turystycznych, które można wybrać jest, m.in.: niebieski Szlak Pojezierza Ińskiego. W Ińsku szlak poprowadzony jest oprócz zabytkowego śródmieścia przez Zatokę Południową zwaną Linowską, a także rezerwaty leśne: Wyspy Sołtyski (wyspa posiada zróżnicowana rzeźbę terenu i urozmaiconą linię brzegową oraz las kwaśnej buczyny niżowej z rzadko spotykanym starodrzewem bukowym) oraz Kamienna Buczyna (wzgórza morenowego porośniętego buczyną niżową z panującym bukiem). Kolejną trasą jaką można sobie obrać jest zielony szlak Wzniesień Moreny Czołowej. Droga poprowadzona jest od Cieszyna Łebskiego do Choszczna przez Ińsko i Dobrzany. Trasa biegnie m.in. przez rezerwat Głowacz (stanowi najwyższe wzniesienie w wale moreny czołowej na terenie Pojezierza Ińskiego – 180 m n.p.m., porośnięte urozmaiconymi zbiorowiskami roślinnymi przeważnie o charakterze naturalnym. U podnóża wzniesienia znajduje się torfowisko i zarośnięte zbiorniki wodne z ciekawą flora bagienną. Teren jest doskonałą ostoją zwierząt łownych saren, dzików i jeleni oraz miejscem lęgowym wielu rzadkich gatunków ptaków i płazów).
Z rowerowych szlaków turystycznych można wybrać sobie ścieżkę czerwoną (ok. 24 km) wiodącą z Ińska przez rezerwat Kamienna Buczyna do Storkowa i z powrotem oraz żółtą drogę (15 km) poprowadzoną z Ińska przez rezerwat Kamienna Buczyna do kościoła w Ściennem i z powrotem.
Obowiązkowym miejscem do zwiedzania jest zakątek Ińska, gdzie zgodnie z legendą stało drzewo, do którego przykuty był znacznych rozmiarów rak. Przekaz mówi, iż wieki temu jezioro zamieszkiwał ogromny rak podobno wielkości byka. Rak czasem wypełzał z jeziora, wielkimi nożycami ciął drzewa i atakował ludzi. Nawet pozornie bezpieczne domy nie były w stanie powstrzymać dzikiej bestii - rak burzył mury i zaczął niszczyć domy mieszkańców Ińska. Znalazło się kilku śmiałków, którzy postanowili na niego zapolować. Zbudowali wielką sieć ze stali, ale nie powstrzymała ona raka. Wreszcie pewien kowal postanowił zastawić na raka pułapkę. Młodzieniec wykuł w swojej kuźni potężny łańcuch, następnie wypłynął z kilkoma śmiałkami na jezioro i znalazł miejsce, w którym rak zwykł sypiać. W ciszy chłopcy owinęli ogon raka jednym końcem łańcucha, a drugi solidnie umieścili na dnie jeziora. Od tego czasu rak nie może uwolnić się z pułapki. Mieszkańcy powoli wrócili do życia i odbudowali zniszczone domy.
W okresie letnim (poczynając od 1973 r.) w Ińsku odbywa się coroczny przegląd filmów – „Ińskie Lato Filmowe”. Impreza ściągająca do miasta miłośników, krytyków oraz twórców filmowych odbywa się na ogół w połowie sierpnia. W miasteczku odbywają się również rodzinne festyny i imprezy kulturalne. A wśród nich: Ińska Majówka, Festyn Strażacki, Rajd W zdrowym ciele zdrowy duch, Cała Polska Biega, Wiosenne spotkania z pieśnią chóralną i piosenką, Noc Świętojańska, Dni Ińska, Spinningowy Turniej Trzech Miast, Dożynki gminne, Rajd Powitanie Jesieni.
W mieście funkcjonuje biblioteka złączona z biblioteki szkolnej i publicznej. Obsługuje dzieci i młodzież szkolną oraz dorosłych (księgozbiór 20 tyś woluminów). W bibliotece odbywają się lekcje biblioteczne, spotkania z bajką, lekcje z lekturą i filmem, dyskusje, pogadanki, konkursy. Jednym z najciekawszych jest konkurs „ Kubuś Puchatek”. Natomiast w Ińskim Ośrodku Kultury działają sekcje plastyczne (plener malarski), muzyczne (np. nauka na instrumentach klawiszowych, zespół wokalny Sekstet, studium piosenki dziecięcej, chór „Credo”), zajęcia animacyjne dla dzieci, koło teatralno-recytatorskie, tenis stołowy, zajęcia techniczne o tematyce motocyklowej.
Miejscowym klubem jest LZS "Ina" Ińsko, która występuje w klasie Okręgowej. Barwy miejscowego klubu to zielono-żółte.
W mieście i na terenie gminy istnieje wiele obiektów noclegowych. Z kolei zaplecze gastronomiczne stanowi bogata oferta restauracji, pubów, barów, kawiarni i pizzerii również umiejscowionych w mieście oraz całym powiecie.
Warto zobaczyć