Pobrzeże Szczecińskie to kraina obejmująca tereny położone w północno-zachodniej części Polski, w województwie zachodniopomorskim. Od północy styka się z Morzem Bałtyckim, graniczy z Pobrzeżem Koszalińskim od północnego wschodu, od wschodu i południa z Pojezierzem Zachodniopomorskim, natomiast zachodnie obrzeża krainy znajdują się już za granicą z Niemcami. Region ten jest bardzo dobrze skomunikowany, przebiegają tędy drogi krajowe nr 3, nr 31, nr 6, nr 20 i nr 10, połączone z międzynarodowymi szlakami komunikacyjnymi, istnieje też sieć dróg wojewódzkich. Funkcjonują połączenia kolejowe z największymi miastami Polski, a także transgraniczne z Niemcami. Możliwe jest także dotarcie drogą morską oraz powietrzną.
Pobrzeże Szczecińskie, obok Pobrzeża Koszalińskiego i Pobrzeża Gdańskiego, jest jednym z trzech regionów wchodzących w skład Pobrzeży Południowobałtyckich, położonych w tzw. pasie nizin nadmorskich. Kraina obejmuje wyspy Uznam i Wolin, obszar wokół Zalewu Szczecińskiego, północny odcinek Odry oraz położone na południe i wschód równiny i wzniesienia morenowe. Cały region zajmuje powierzchnię ok. 8 tys. km2. Rzeźba terenu jest zróżnicowana, a głównym czynnikiem, który wpłynął na jej kształt, była działalność lodowca. Pozostawił on po sobie wiele dobrze wykształconych form, m.in. moreny czołowe, drumliny (niskie, owalne, wydłużone pagórki) i ozy (długie, wąskie wały o stromych stokach). Wysoko wyniesione wzgórza morenowe są silnie porozcinane jarami, wąwozami oraz dolinami rzecznymi (np. Rega i Ina). W niektórych miejscach są one porośnięte zwartymi kompleksami leśnymi. Charakterystyczną cechą północnej części Pobrzeża Szczecińskiego są klify, których wysokość dochodzi do 93,4 m n.p.m. (Wzgórze Gosań). Najpiękniejszy odcinek wybrzeża klifowego tego regionu ciągnie się na przestrzeni 15 km, od Międzyzdrojów do Świętej Kępy na wyspie Wolin. Na terenie krainy można natknąć się na liczne jeziora. Większość powstała w wyniku działalności lodowca. Najbardziej wyróżniającym się przykładem takiego zbiornika jest leżące nieopodal Stargardu Szczecińskiego Miedwie, będące drugim co do wielkości jeziorem w woj. zachodniopomorskim,. Obejmuje powierzchnię 3527 ha, ma długość 15,5 km i szerokość od 3 do 4 km. Stanowi najgłębszą kryptodepresję w Polsce. W jeziorze żyje wiele gatunków ryb, z których wyjątkową, spotykaną wyłącznie tutaj jest sieja miedwiańska. Nad jeziorem znajdują się kąpieliska, jest też wiele ośrodków wypoczynkowych z wypożyczalniami sprzętu wodnego. Z Miedwiem rzeką Płonią połączone jest jezioro Płoń. Przykładem zbiornika innego pochodzenia jest Jezioro Dąbie, powstałe jako rozlewisko Odry. Jest popularne jako kąpielisko, szczególnie wśród mieszkańców pobliskiego Goleniowa i okolic. To idealne miejsce do uprawiania sportów wodnych, nad jego brzegiem znajduje się bowiem 5 marin żeglarskich, 2 przystanie żeglarskie stowarzyszeń oraz 2 przystanie turystyczne. W pasie nizin nadmorskich występują też jeziora przybrzeżne, utworzone wskutek oddzielenia mierzeją dawnej zatoki morskiej (jeziora Resko Przymorskie, Koprowo i Liwia Łuża). Sztucznymi tworami, powstałymi wskutek zalania dawnego wyrobiska kredy, są Jezioro Szmaragdowe w Szczecinie i Jezioro Turkusowe we wsi Wapnica na wyspie Wolin. Nazwy zbiorników nawiązują do charakterystycznego zabarwienia wody, wynikającego z dużej zawartości węglanu wapnia.
Ważnym zbiornikiem wodnym jest też Zalew Szczeciński, stanowiący część rozbudowanego systemu ujściowego rzeki Odry. Przebiega przezeń tor wodny Szczecin-Świnoujście, wytyczony w XIX wieku, pogłębiony i skorygowany w XX wieku. W sezonie letnim nad wody tego akwenu przybywają liczni turyści, korzystający z plaż, kąpielisk, a także uprawiających sporty wodne, takie jak surfing, windsurfing, kajakarstwo czy żeglarstwo. Pobrzeże Szczecińskie poprzecinane jest siecią rzek. Najważniejszą z nich jest Odra, która w okolicach Szczecina tworzy unikalny obszar rozlewiska, zwany Międzyodrzem. Rzeka rozgałęzia się tu na Odrę Wschodnią i Odrę Zachodnią, a ten często zalewany teren poprzecinany jest starorzeczami, kanałami, rowami i rozlewiskami o łącznej długości ponad 200 km. Do Odry wpada uchodzi wiele rzek regionu, np. Płonia i Ina. Inne są przykładami rzek wpadających bezpośrednio do Morza Bałtyckiego, jak np. Rega, nazywana „królową pomorskich rzek”. Charakterystyczną jej cechą są liczne zakola, które urozmaicają krajobraz jej doliny i stanowią atrakcję turystyczną. Rega jest popularnym i stosunkowo łatwym miejscem do uprawiania turystyki kajakowej. Choć tylko miejscami przepływa przez tereny zalesione, jej brzegi porośnięte są zróżnicowaną roślinnością, co pozwala na bliskie obcowanie z przyrodą i stanowi dużą wartość turystyczną. Podobnie rzecz ma się z płynącą przez Równinę Goleniowską Iną, której koryto z wieloma starorzeczami i meandrami stanowi malownicze urozmaicenie krajobrazu, co w połączeniu z czystszymi wodami jest elementem przyciągającym kajakarzy i wędkarzy. Także wiele innych, mniejszych rzek regionu to miejsca warte odwiedzenia przez miłośników tych form spędzania wolnego czasu.
Pobrzeże Szczecińskie charakteryzuje się bogatą fauną. W dużych kompleksach leśnych występują liczne ssaki (m.in. sarny, jelenie, dziki, jenoty czy borsuki), w rzekach i jeziorach żyje zaś wiele gatunków ryb (liny, sandacze, węgorze, okonie, a także chroniony głowacz białopłetwy). Ciekawostką jest to, że podczas cofki wraz z wodami morskimi do akwenów wpływają także ryby morskie, np. śledzie i flądry. Szczególnie bogato reprezentowane jest ptactwo, żyjące zarówno na terenach przylegających do zbiorników wodnych, jak i na łąkach i w lasach. W obszarze delty Świny gniazduje blisko 150 gatunków (m.in. biegus zmienny, błotniak łąkowy i zbożowy, mewy czy derkacz), zaś Międzyodrze stanowi ostoję dla ok. 250 gatunków ptaków (takich jak bielik, rybołów, sowa błotna, wąsatka czy unikatowa w skali światowej wodniczka).
Bogata jest także flora regionu. Występują tu różne rodzaje lasów, zarówno iglaste, liściaste, jak i mieszane, często podmokłe o bogatej roślinności runa. Na południe od Szczecina znajduje się Puszcza Bukowa z dobrze zachowanym starodrzewem bukowym. Na jej skraju, w miejscowości Glinna, mieści się Ogród Dendrologiczny, w którym rośnie ponad 600 gatunków i odmian drzew i krzewów. W Puszczy Goleniowskiej występuje najliczniejsza w Polsce populacja cisa pospolitego. Poza lasami ciekawe są także stanowiska muraw kserotermicznych, pośród których odnaleźć można wiele gatunków traw czy storczyków. Odpowiednie warunki dla tej formacji roślinnej występują między innymi w Dolinie Dolnej Odry oraz w pobliżu Jeziora Miedwie. W bezpośrednim sąsiedztwie zbiorników wodnych zachowały się także unikatowe bagna i torfowiska, porośnięte rzadkimi, często chronionymi gatunkami roślin, takimi jak rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne, bagnica torfowa i wiele innych. W rezerwacie Olszanka, w unikatowym olsie, znajduje się stanowisko długosza królewskiego, gatunku wieloletniej paproci, zaś na Czerwonym Jeziorku można obserwować zjawiska związane z rozwojem torfowiska wysokiego typu bałtyckiego. Ważnym miejscem ochrony przyrody jest utworzony w 1960 roku Woliński Park Narodowy, obejmujący część największej polskiej wyspy – Wolin. Do najciekawszych walorów krajobrazu należą: odcinek wybrzeża klifowego, unikalna, wyspiarska delta Świny oraz przybrzeżny pas wód Bałtyku. Ochronie podlega tu rzadka flora nadmorska, głównie porastająca wydmy (np. honkenia piaskowa, rukwiel morska, mikołajek nadmorski), a także lasy bukowo-sosnowo-dębowe, w których runie znaleźć można okazy takich rzadkich roślin, jak perłówka jednokwiatowa. Spośród fauny ochronie podlegają siedliska orła bielika, w wodach nadmorskich żyją foki i morświny. Hodowane są tu też również żubry. Na terenie Pobrzeża Szczecińskiego zostały utworzone trzy parki krajobrazowe: Szczeciński Park Krajobrazowy, obejmujący Puszczę Bukową; Park Krajobrazowy Doliny Dolnej Odry, chroniący głównie obszar Międzyodrza oraz Cedyński Park Krajobrazowy ze zróżnicowanym krajobrazem polodowcowym. Istnieją też rezerwaty przyrody, m.in.: Cisy Rokickie w gminie Przybiernów, Liwia Łuża w pobliżu Rewala, Jezioro Świdwie w Puszczy Wkrzańskiej, czy Ozy Kiczarowskie w okolicach Stargardu Szczecińskiego. Poza tym duża część Pobrzeża Szczecińskiego objęta jest ochroną w ramach programu Natura 2000.
Pobrzeże Szczecińskie, poza walorami przyrody, wabi licznymi zabytkami. Trzy miasta tego regionu znajdują się na trasie Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego. W Szczecinie warto zobaczyć Bazylikę Archikatedralną św. Jakuba, Ratusz Staromiejski, Kościół św. Piotra i św. Pawła oraz Kościół św. Jana Ewangelisty. W Stargardzie Szczecińskim można odwiedzić m.in. Kolegiatę NMP Królowej Świata, Ratusz, Basteję, Bramę Młyńską, Basztę Jeńców czy Dom Kletzina (Rohledera). W Kamieniu Pomorskim trzeba zaś zwiedzić Konkatedrę pw. św. Jana Chrzciciela, Pałac Biskupi i Mury Osiedla Katedralnego.
Przez region przebiega również Szlak Cysterski, na trasie którego znajduje się miejscowość Kołbacz z budynkami dawnego opactwa, gdzie dziś mieści się dom kultury, biblioteka i kościół parafialny. By zobaczyć więcej interesujących miejsc, warto wybrać się na wyprawę Pomorską Drogą św. Jakuba. Przebiega ona przez większe miasta regionu: Trzebiatów, Kamień Pomorski, Wolin, Międzyzdroje i Świnoujście. Wytyczona jest także odnoga szlaku ze Szczecina.
By przekonać się o niszczycielskiej sile morza, warto zobaczyć pozostałości kościoła w Trzęsaczu. Gotycka świątynia św. Mikołaja została wybudowana w XV wieku. Ówcześnie oddalona była o ok. 2 km od wybrzeża, jednak działające przez stulecia procesy podmywania klifu sprawiły, że wraz z gruntem do wody osunęła się większość budowli, pozostał jedynie fragment południowej ściany kościoła.
Tereny krainy to oczywiście także kurorty nadmorskie. Ciekawą architekturą, ale przede wszystkim piaszczystymi plażami, zachęcają do odwiedzin Międzyzdroje, Mrzeżyno, Rewal czy Niechorze. Kąpieli słonecznych i wodnych można zażywać również nad jeziorami. Akweny, zarówno Bałtyk, jak i jeziora Dąbie i Miedwie czy Zalew Szczeciński, pozwalają uprawiać sporty wodne, np. kitesurfing, windsurfing i żeglarstwo. Część miejscowości ma charakter uzdrowiskowy. Leczyć tu można wiele rozmaitych dolegliwości, np. reumatycznych, chorób układy ruchu, krążenia i nerwowego, a przede wszystkim oddechowego. Sprzyjają temu zarówno morskie powietrze, jak i położenie wśród lasów iglastych, których olejki eteryczne potęgują dobroczynny wpływ na zdrowie. Aktywny wypoczynek w regionie zapewniają także rzeki. Warto wybrać się na spływ kajakowy po Międzyodrzu, czy rzekami Tywą, Regą i Parsętą. Są one też doskonałym miejscem dla amatorów wędkowania. Wielbiciele wypraw rowerowych mogą skorzystać z gęstej sieci szlaków turystycznych. Międzynarodowy Nadmorski Szlak Rowerowy R10 Dookoła Bałtyku, przebiegający wzdłuż wybrzeża Południowego Bałtyku. Prowadzi ze Świnoujścia w kierunku Kołobrzegu. Po drodze zobaczyć można niezwykle cenne walory przyrodnicze, historyczne i kulturowe tego obszaru. Szlak "Zielona Odra" biegnie od Kostrzyna nad Odrą do Szczecina, równolegle do wytyczonego po niemieckiej stronie szlaku Odra – Nysa. Na terenie Pobrzeża Szczecińskiego znajduje się również wiele mniej znanych szlaków rowerowych o charakterze lokalnym. Wzdłuż wybrzeża Bałtyku prowadzi także czerwony Szlak Nadmorski. Jest to długodystansowa trasa piesza, część europejskiego szlaku E9. Na spacery warto także się wybrać licznymi trasami lokalnymi, głównie na terenie Wolińskiego Parku Narodowego oraz tutejszych parków krajobrazowych.
Ważną częścią turystycznej infrastruktury Pobrzeża Szczecińskiego jest Zachodniopomorski Szlak Żeglarski. Stanowi on konkurencję dla szlaków mazurskich, a jego zdecydowaną zaletą jest fakt, że łączy duże przepływowe jezioro Dąbie, Zalew Szczeciński oraz morskie wybrzeże, stanowiąc w ten sposób wyjątek na mapie szlaków żeglarskich Europy. Trasa szlaku leży na głównej drodze wodnej, prowadzącej ze stolicy Niemiec – Berlina - poprzez Bałtyk do Skandynawii. Mariny znajdują się w części wewnątrzlądowej m.in. w Gryfinie, Szczecinie, Lubczynie, Stepnicy, Nowym Warpnie, Wolinie i Kamieniu Pomorskim, zaś nad brzegiem morza np. w Świnoujściu, Kołobrzegu, Mrzeżynie, Mielnie i Darłowie.
Warto zobaczyć