Barlinek miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barlinek, położone nad rzeką Młynówką i jeziorami: Barlineckim, Chmielowym i Uklejno. Miejscowość leży na Pojezierzu Myśliborskim i Równinie Gorzowskiej.

Odległość z Barlinka do stolicy powiatu, Myśliborza wynosi 33 km, 27 km do Gorzowa Wielkopolskiego, 54 do Stargardu Szczecińskiego oraz 76 km do stolicy województwa Szczecina.

W mieście krzyżują się dwie drogi wojewódzkie: nr 151 trasa Gorzów Wielkopolski–Choszczno oraz nr 156 trasa Strzelce Krajeńskie–Lipiany. Przez Barlinek przebiega też nieczynna linia kolejowa Myślibórz–Choszczno. Najbliższy przystanek kolejowy znajduje się w Myśliborzu. Transport kołowy zapewniają prywatni przewoźnicy bus oraz państwowy PKS Myślibórz.

Miasto Barlinek położone jest w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim. Jest ośrodkiem miejsko-wiejskim. Według danych z 1 stycznia 2013 roku powierzchnia miasta wynosi 17,55 km². W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa gorzowskiego.

Cały okoliczny krajobraz ukształtował się w formie wału czołowo-morenowego pozostawiając bardzo urozmaiconą, a za razem atrakcyjną rzeźbę, z głęboko wcinającymi się jarami i wąwozami.

Nazwa Barlinek została urzędowo wprowadzona rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. Wcześniej przez krótki okres powojenny funkcjonowała nazwa Berlinek, mająca jeszcze przedwojenną tradycję. Dawniej nazwą miasta było Nova Berlyn i Klein Berlin. Przed 1945 r. miało niemiecką nazwę Berlinchen.

Herb Barlinka przedstawia czerwonego orła na tarczy herbowej o srebrnym polu. Orzeł posiada białe przepaski na skrzydłach, a także złoty dziób i nogi. Tarczę herbową wieńczy pięciowieżowa czerwona corona muralis (korona w kształcie murów) o prostej budowie z oknami i bramami. Pomiędzy murami a tarczą umieszczone jest Oko Opatrzności o białym konturze na czarnym tle. Herb przyozdabiają zielone szyszki świerkowe, które dodano w XVIII w. dla podkreślenia otaczającej miasto rozległej Puszczy Barlineckiej. Czerwony orzeł nawiązuje do orła margrabiów brandenburskich z dynastii askańskiej.

W okresie wczesnego średniowiecza na terenach obecnie istniejącego Barlinka umiejscowiona była puszcza rozdzielająca ziemie Polan od Pomorzan. W połowie X w. obszary te weszły w skład monarchii wczesnopiastowskiej. Później jednak ziemie te zostały utracone dla państwa polskiego. Symboliczne nawiązanie w herbie do dynastii askańskiej nawiązuje do założycieli miasta – Brandenburczyków (margrabiowie Otto V i Albrecht III). Założyli oni Barlinek jako gród obronny (wydali akt lokacyjny w 25 stycznia 1278 r.). W połowie XIV w. Barlinek otrzymał mury obronne z dwoma bramami – Myśliborską i Młyńską. Na przestrzeni wieków miasto kilkakrotnie zostało zniszczone w wyniku licznych klęsk żywiołowych, jak zarazy i pożary (siedmiokrotnie). Podstawowe zajęcia mieszkańców oscylowały wokół rolnictwa i hodowli bydła.

W latach 1402–1454 miasto należało do państwa krzyżackiego. Rządzący wówczas Luksenburczycy sprzedali bowiem włości, w skład których wchodził Barlinek rycerzom-zakonnikom. Władcy brandenburscy (dynastia Hohenzollernów) odkupili jednak gród. W mieście rozwinęło się tkactwo, sukiennictwo, lniarstwo, które podupadło w połowie XIX w. Na przełomie XVIII i XIX w. czynna była tu papiernia. Od tego czasu miasto nieprzerwanie pozostawało pod władzą dynastii Hohenzollernów aż do 1918 r., później wchodząc w skład Prus, a następnie Niemiec. W II połowie XIX w. sytuacja gospodarcza miasta zaczęła się poprawiać. Barlinek stał się wówczas znacznym ośrodkiem handlowo-gospodarczym. Rozwinęły swoją produkcję: garbarnia, fabryka pługów. W 1898 r. Barlinek uzyskał połączenie kolejowe z Choszcznem i Myśliborzem. Linia kolejowa stanowiła dodatkowy impuls gospodarczy dla mieszkańców miasta. W tym czasie w mieście rozwinęła się również żydowska gmina wyznaniowa. Posiadała ona 130 osób. Jednakże nasilające się procesy emigracyjne ludności doprowadziły do zmniejszenia się gminy tak, że przestała ona odgrywać jakiekolwiek znaczenie w życiu miasta. 

Okres dwudziestolecia międzywojennego i wybuch II wojny światowej nie wprowadził w życie codzienne zamieszkujących Barlinek żadnych większych zmian. Sytuacja diametralnie się zmieniła zimą 1945 r. Miasto zostało wówczas zdobyte przez oddziały radzieckie (XII Korpus Pancerny Armii Czerwonej). W wyniku walk oraz umyślnych podpaleń zniszczeniu uległo wówczas ponad 50% zabudowy. W następstwie międzynarodowych uzgodnień po zakończeniu konfliktu zbrojnego miasto znalazło się w granicach Polski. Miejscową ludność, która pozostała w mieście przesiedlono za Odrę, a do Barlinka sprowadzono polskich osadników. W rezultacie częściowej, powojennej odbudowy Barlinek stał się uprzemysłowionym miasteczkiem Pomorza Zachodniego.

Obecnie w mieście funkcjonuje drobny przemysł: odzieżowy i materiałów budowlanych. Mianowicie: duża fabryka sprzętu okrętowego ZUO Bomet-Caparo, notowane na giełdzie zakłady przemysłu drzewnego Barlinek S.A., GBS Bank (dawniej GBS w Barlinku), fabryka drzwi Klaus Borne, rozlewnia gazu firmy Gaspol, Nadleśnictwo Barlinek. Na terenie Barlinka utworzono podstrefę Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomiczna, obejmującą wyznaczonych 5 kompleksów.

W Barlinku działają dwie szkoły podstawowe, dwa publiczne gimnazja oraz zespół szkół ponadgimnazjalnych, a także Centrum Edukacyjne "Dydaktyk" i "Konsul".

Barlinek jest siedzibą Nadleśnictwa Barlinek zlokalizowanego przy ul. Tunelowej, które wchodzi w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie.

Miłośników sztuki sakralnej bez wątpienia zainteresuje kościół Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny. Jest to świątynia gotycka wybudowana w XV w., obecnie trójnawowa bazylika. Co ciekawe w kościele znajduje się portal główny z tajemniczymi "miseczkami", które są śladami dawnych obyczajów wielkanocnych. Zachowały się również pozostałości starszej budowli z XIII w. Są to granitowe ciosy wbudowane w korpus nawowy i dolną część wieży. Sam kościół stoi na terenie dawnego grodziska średniowiecznego. Wart obejrzenia jest także kościół św. Bonifacego. Budowla została wzniesiona na rzucie prostokąta, posiada wieżę wystającą z bryły. Kościół wybudowano w 1923 r., ale dopiero w 1993 r. świątynia została rozbudowana o prezbiterium mieszczące się od strony zachodniej. Do rejestru zabytków wpisana jest prawosławna Cerkiew pod wezwaniem Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Barlinku mieszcząca się przy ulicy Górnej 7. Należy do dekanatu Szczecin diecezji wrocławsko-szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Świątynia została wybudowana w XIX w. jako kościół ewangelicki. Jednak w 1947 r. została przekazana prawosławnym. Wewnątrz znajduje się ikonostas pochodzący z XIX w., przywieziony przez przesiedleńców z Kijowca. Obiekt posiada jedną charakterystyczną kopułę.

Będąc w mieście nie sposób w zwiedzaniu pominąć fragmenty murów obronnych z XIV i XV w. o łącznej długości 1700 m. Ze znacznie rozbudowanego systemu fortyfikacji (fosy, wały ziemne, 7-metrowej wysokości mury oraz baszty i czatownie) do dziś przetrwało ok. 480 m muru, w tym okazały fragment z detalami korony murów z reliktami ostatniej z czatowni.  W trakcie spaceru po Starym Mieście warto zwrócić uwagę na domy mieszczańskie z XIX w. A będąc w centrum można zrobić sobie doskonałe zdjęcia z wakacji pod barlinecką "Gęsiarką". Fontanna umiejscowiona jest na rynku, wykonana została w 1912 r. a przedstawia dziewczynkę atakowaną przez gęsiora (dzieło Ackermana).

Osoby zainteresowane gospodarczymi aspektami historycznej przeszłości miasta powinny udać się do młyna Papiernia. Była to fabryka papieru czerpanego. Obecnie jest to muzeum i siedziba Stowarzyszenia na Rzecz Ochrony Dziedzictwa "Młyn Papiernia".

Chętnych do wypoczynku na świeżym powietrzu zaprasza plaża miejska. Została ona wybudowana 1927 r. nad Jeziorem Barlineckim w unikalnym na Pomorzu stylu alpejskim. Jest to dobre miejsce do odpoczynku, gdyż oprócz kąpieliska istnieje tam infrastruktura do uprawiania sportów wodnych. Przybywającym do miasta w celach rekreacyjnych z pewnością przypadnie do gustu pobyt nad brzegami jeziora. Ma ono powierzchnię 270 ha i maksymalną głębokość do 18 metrów, tym samym jest to jedno z większych jezior Pojezierza Myśliborskiego. Na jego zachodnim, północnym i wschodnim brzegu rozciągają się zabudowania miasta Barlinek. Na jeziorze powstały cztery wyspy: Łabędzia, Sowia, Nadziei oraz Zielona. Każda z nich została objęta ochroną, jako użytek ekologiczny. Jezioro leży na terenie Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego.

Wiele ciekawostek historycznych kryje w sobie budynek szkoły podstawowej nr 1 w Barlinku im. Tadeusza Kościuszki. Szkoła została bowiem wybudowana, jako klasztor. Natomiast podczas II wojny światowej była szpitalem wojskowym.

Bardzo ciekawym i wartym zobaczenia obiektem jest Pałacyk Cebulowy. Jest to przedwojenna willa położona nad Jeziorem Barlineckim z dwiema wieżyczkami zwieńczonymi hełmami w formie cebul (1908 r.). Później mieściła się w nim szkoła i Komenda Hufca ZHP Barlinek.

Barlinek jest promowany jako "Europejska Stolica Nordic Walking". Wokół miasta zostało wytyczonych 7 tras o zróżnicowanym stopniu trudności, łącznie 54 km. Wśród tras mamy: „Do punku widokowego Jezioro Barlineckie” (4,4 km), „Trzy jeziora Uklejowe, Stycko i Barlineckie” (3,7 km), „Leśna przygoda do Krzynki” (6,8 km), „Do źródeł rzeki Płoni” (5,8 km), „Krajobrazy Puszczy Barlineckiej do Płonna” (13,6 km), „Kraina buków, dębów i sosen” (10,4 km), „Magia łąk i lasów Łubianki” (6,5 km). W znacznej mierze pokrywają się one z trasami pieszych szlaków turystycznych.

Dookoła Jeziora Barlineckiego prowadzi zielony szlak pieszy (10 km). Podziwianie jeziora możliwe jest również w trakcie wyprawy według Wodnej Ścieżki Przyrodniczej. Po wypożyczeniu sprzętu (Klub Żeglarski „Sztorm” zajmuje się m.in. wypożyczaniem sprzętu pływającego, w tym: rowerów wodnych, kajaków, łódek, żaglówek oraz organizacją rejsów żaglami z obsługą). Z kolei czerwony (Piękny ogród dendrologiczny) poprowadzono przez Puszczę Barlinecką, Krzynkę, Płonno z powrotem do Barlinka (długość 10 km). Niebieski szlak pieszy („Do skalistego Jaru Libberta”). Trasa wiedzie z Barlinka przez Żydowo do Równa. Przy czym w trakcie wędrówki jest możliwość dojścia do rezerwatu „Skalisty Jar Libberta” (33 ha, unikatowe skały wapienne, zlepieńce piaskowców, głazy narzutowe nawet 4 m wysokości). Szlak żółty (6 km) poprowadzony został dookoła Barlinka przez Puszczę Barlinecką. Rowerowy niebieski szlak turystycznych („Przez Puszczę Barlinecką”) wiedzie z Jeziora Barlineckiego przez Okno do Moczydła (długość 25 km). Osoby zainteresowane przyrodą powinny udać się również Szlakiem Dębów (11 km). Droga przebiega przez północną, najżyźniejszą część Puszczy Barlineckięj. W trakcie wędrówki poznać można nie tylko informacje dotyczące dębów, ale także buków, Dzikiej Łąki, sosen oraz modrzewiów. Wszystkich potrzebnych wiadomości dostarczają tablice informacyjne umieszczone przy ścieżce. Wielce ciekawie zapowiada się również Szlak Błękitny („Trasa legend”) . Jest to szlak podzielony na kilka tras. Wszystkie jednak wiodą wśród tajemnic jezior, wysp, źródeł i Doliny Płoni, młynów, uroczysk, wzgórz i samego miasta Barlinek. Jeziora, to nie takie zwykłe jeziora. Kryją w sobie tajemnice zatopionych osad, zamków, klasztorów, nazw wysp a także historie rusałek, wodnic, topielic, i innych demonów wodnych. Amatorzy miejskich szlaków również znajdą coś dla siebie. Specjalnie dla nich wyznaczono Szlak Szachowego Mistrza Świata Emanuela Laskera. Wiedzie on głównie po najpiękniejszych zabytkach miasta Barlinek.

Do odwiedzenia Barlinka z pewnością zachęca łatwość podróżowania zarówno po mieście (linie autobusowe), jak i w regionie (komunikacja PKS oraz busy). Również baza lokalowa jest w pełni zagospodarowana. W mieście funkcjonują hotele, pensjonaty, domy wypoczynkowe, wille, zajazdy, kwatery prywatne i agroturystyka na obrzeżach miasta. Również zaplecze gastronomiczne stoi na wysokim poziomie obsługi. W licznych restauracjach, barach i kawiarniach można zjeść smaczne i zdrowo.

Dla wszystkich amatorów aktywnego wypoczynku Barlinek oferuje wiele atrakcji sportowo-rekreacyjnych: rejsy pod żaglami, pływanie łódkami, kajakami, przejażdżki konne, biegi leśne, kręgle, bogate łowiska ryb oraz leśne ostępy pełne łownej zwierzyny i owoców runa leśnego. Wydarzeniami sportowymi dużej rangi są Żeglarskie Mistrzostwa Polski w klasie Omega oraz Festiwal Szachowy im. Emanuela Laskera.

W mieście funkcjonują: Klub Żeglarski SZTORM Barlinek, MKS Pogoń Barlinek (klub sportowy A-klasa), Barlinecki Klub Tenisowy, MLKS "Lubusz" Barlinek (filia klubu LKS "Lubusz" Słubice), Polski Związek Wędkarski Barlinek (Koło nr 1), Klub Szachowy „Lasker”, Klub Karate "Shotokan", KS Boran Barlinek (MMA, Muay Thai), Berserker's Team Barlinek (MMA, Brazilian Jiu Jitsu, Muay Thai),

W roku 2011 Barlinek wzbogacił się o nowy stadion sportowy przeznaczony dla piłkarzy i lekkoatletów. Obiekt wyposażony jest w bieżnię tartanową długości 400 m wraz z 6 torami na prostej i 4 na łukach. Przy stadionie mieszczą się także trybuny, mogące pomieścić 960 osób.

Głównym animatorem działalności kulturalnej w mieście jest Barlinecki Ośrodek Kultury „Panorama”. Mieszczą się tutaj pracownie ceramiki unikatowej, teatralna i plastyczna, a także sekcja szachowa, krótkofalarska oraz działają zespoły taneczne. BOK jest organizatorem cyklicznych imprez: Lata Teatralnego, Ogólnopolskiego Pleneru Plastycznego, Międzynarodowego Festiwalu Szachowego im. E. Laskera i polsko-niemieckich warsztatów ceramicznych, plastycznych i teatralnych. W strukturach Barlineckiego Ośrodka Kultury funkcjonuje barlineckie Muzeum Regionalne. Placówka powstała w latach 60. XX w. Obecnie w muzeum prezentowane są wystawy dotyczące Emanuela Laskera (szachowego mistrza świata), następnie archeologiczna (dawne narzędzia i naczynia, pochodzące z okresu od neolitu po epokę żelaza), historyczna (eksponaty z XIX i XX w.: mapy, pocztówki i ilustracje, diorama barlinieckiego dworca kolejowego oraz pamiątki po restauracji "Waldschenke") oraz etnograficzne (prezentująca życie codzienne okolicznej wsi z przełomu XIX i XX w., a zatem przedmioty codziennego użytku, narzędzia rolnicze, wyposażenie warsztatów rzemieślniczych).

Lokalnym czasopismem jest Echo Barlinka, wydawane przez Towarzystwo Miłośników Barlinka. Towarzystwo działa w mieście od początku lat 90. XX w. Wśród zadań jakie Towarzystwo sobie stawia są: organizacja koncertów muzyki poważnej, współudział w organizacji festynów, a także interpelacja u władz samorządowych w sprawach mieszkańców dotyczących życia w Barlinku. Oprócz Echa Barlinka, wydawane jest także czasopismo Puls Barlinka.

Wśród znaczących postaci dla Barlinka znajdują się: Henryk Toyte (rycerz, który z nakazu margrabiów Otto V i Albrechta III założył miasto), Emanuel Lasker (wieloletni szachowy mistrz świata, urodził się w Barlinku przy ul. Chmielnej 7), Franz Otto (dyrektor sanatorium w miejscu obecnego Szpitala Powiatowego), Stefan Flukowski (poeta i pisarz, jeniec oflagu II C Woldenberg, związany z grupą literacką Kwadryga, a po II wojnie światowej okresowo mieszkający w Barlinku), Czesław Paśnik (twórca Izby Pamiątek, zalążka obecnego Muzeum Regionalnego, popularyzator miasta i okolic), Bogusław Bagiński (dyrektor Zakładu Urządzeń Okrętowych "Bomet", mecenas kultury i sportu, jego imię nosi stadion MKS Pogoni Barlinek), Romana Kaszczyc (artystka i pisarka, założyła Pracownię Ceramiki Unikatowej przy Barlineckim Ośrodku Kultury, wydała kilka książek, m.in. "Duchy z Puszczy rodem" i "Kiedy kruk był biały"), Bronisław Słomka (dziennikarz i pisarz, członek Związku Literatów Polskich, autor wielu książek), Kazimierz Hoffmann (lokalny historyk, przywrócił pamięć mieszkańców Barlinka o Emanuelu Laskerze, autor książek o historii miasta, m.in. "Król z Barlinka", "Gdzie papier czerpano"), Marcin Matkowski (polski tenisista, specjalista gry podwójnej, pięciokrotny uczestnik deblowego turnieju Masters dla 8 najlepszych debli na świecie, reprezentant w Pucharze Davisa, olimpijczyk), Robert Zawłocki (polski prawnik, doktor habilitowany nauk prawnych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, działacz Polskiego Związku Piłki Nożnej), Marek Hućko (polski żużlowiec).