Równina Nowogardzka to region położony w zachodniej części województwa zachodniopomorskiego, wchodzący w skład Pobrzeża Szczecińskiego. Od północy sąsiaduje z Równiną Gryficką, od południa z doliną rzeki Iny, oddzielającą ją od Równiny Stargardzko-Pyrzyckiej, a na wschodzie z Wysoczyzną Łobeską i Pojezierzem Ińskim. Od zachodu przechodzi w Równinę Goleniowską. Teren Równiny Nowogardzkiej jest dobrze skomunikowany poprzez dogodny układ dróg krajowych i wojewódzkich, droga krajowa nr 6, prowadzi od granicy z Niemcami w Kołbaskowie w kierunku Gdańska, droga wojewódzką nr 106 ze Stargardu przez Nowogard do Golczewa. Dostępność komunikacyjną uzupełnia linia kolejowa ze Szczecina do Kołobrzegu.
Równina Nowogardzka administracyjnie leży na obszarze powiatów: stargardzkiego, goleniowskiego, łobeskiego i gryfickiego. Głównym miastem jest Nowogard, od którego pochodzi nazwa równiny. Całkowita powierzchnia regionu wynosi 1223 km2, zaś jego wysokość waha się od 50 do 80 m n.p.m. Rzeźba terenu została ukształtowana przede wszystkim pod wpływem działalności lodowca, większość krainy to wysoczyzna morenowa. Charakterystyczną cechą ukształtowania terenu (odróżniającą Równinę Nowogardzką od bardziej płaskiej Równiny Goleniowskiej) są drumliny – niskie, owalne, wydłużone pagórki, będące przykładem formy polodowcowej, - które osiągają do 1500 m długości i 400 m szerokości. Nowogardzkie pole drumlinowe jest jednym z największych w Polsce, na jego powierzchni naliczono około 3000 dość regularnie rozmieszczonych wzniesień. Poza tym występują tu także ozy - długie, wąskie wały o stromych stokach, których osie są zorientowane południkowo, wskazując kierunek nasuwania się lądolodu. Dodatkowo równina poprzecinana jest wąskimi, często zabagnionymi dolinkami rynien polodowcowych o przebiegu północ-południe. W rynnach tych utworzyło się kilka jezior. Są to niewielkie, długie, wąskie zbiorniki, ciągnące się od okolic Kicka w stronę Maszewa i dalej na północ ku Osinie, z których wymienić można np. Jezioro Parlińskie, Łęczyckie oraz Piaszno. Wszystkie te akweny charakteryzują się niewielką głębokością, dość mulistym dnem i średnią przejrzystością wody. W okresie letnim przyciągają okolicznych mieszkańców i służą jako miejsca rekreacji. Ze względu na bogactwo występujących w nich ryby chętnie odwiedzają je amatorzy wędkowania. Największym spośród jezior krainy jest płytkie Jezioro Nowogardzkie, sięgające prawie centrum Nowogardu. Jego powierzchnia to, w zależności do źródeł, od 95 do 98 ha. Nad jeziorem znajduje się strzeżona plaża, wyposażona m.in. w zjeżdżalnię wodną. Jest to także miejsce często odwiedzane przez wędkarzy. Większość rzek regionu to niewielkie strugi. Największa z nich to Wołczenica, której źródła znajdują się w pobliżu wsi Glicko. W swoim górnym biegu ma charakter rzeki górskiej, nadaje się jako miejsce spływów kajakowych, jednak dopiero na północ od miejscowości Trzechel. Urokliwe są także Krąpiel oraz Gowienica, jednak przyciągają raczej amatorów wędkarstwa niż kajakarstwa, gdyż panujące na nich warunki nadają się dla doświadczonych kajakarzy. W wodach rzek występują liczne gatunki ryb w tym rzadko występujący jak miętus czy chroniony głowacz białopłetwy.
Ze względu na cenne walory przyrodnicze ochroną objęto najwartościowsze elementy przyrody ożywionej i nieożywionej. Jednym z nich jest rezerwat Ozy Kiczarowskie, gdzie ochronie podlega rzeźba terenu, będąca podręcznikowym przykładem ozu, porośniętego ciepłolubnymi gatunkami traw. Natomiast w zakolu Krąpieli położony jest rezerwat Gogolewo, gdzie ochronie podlega kompleks podmokłych łąk porośniętych m.in. rdestem ptasim, ostrożeniem łąkowym, będących także naturalnym stanowiskiem roślin chronionych, np. pełnika europejskiego czy kilku gatunków storczyków. Rezerwat przyrody Mszar koło Starej Dobrzycy chroni torfowiska wraz z zarastającym oczkiem wodnym i rzadkimi roślinami, np. wełnianką pochwowatą, żurawiną drobnolistkową, rosiczką okrągłolistną czy bagnicą torfową. Natomiast fragment północnego brzegu Jeziora Nowogardzkiego w wraz z przylegającym doń lasem tworzą zespół przyrodniczo-krajoznawczy „Sarni Las”. Są to głównie tereny podmokłe, porośnięte lasem łęgowym z przewagą olch i jesionów. Występuje tu wiele gatunków flory, takich jak kwitnące okazy bluszczu pospolitego, konwalia majowa, kokoryczka wielokwiatowa, skrzyp łąkowy, a w wodach jeziora – grążel żółty. Nadbrzeżne szuwary i las to także ostoja dla wielu zwierząt, głównie ptaków, m.in. rudzika, pierwiosnka, kowalika, kwiczoła czy zięby. Las sąsiaduje tu bezpośrednio z zabudową miejską, co stwarza urokliwe miejsce do spacerów i podziwiania piękna przyrody. Obecnie, grunty orne i łąki stanowią znaczną część obszaru krainy, zaś skupiska leśne są niewielkie i rozsiane pośród pól.
Od wieków na tym terenie rozwijało się osadnictwo. Podczas badań archeologicznych odkryto ślady pobytu człowieka, pochodzące już z młodszej epoki kamiennej. Znaleziska w okolicy miejscowości Redło sięgają 4000 lat p.n.e. Także w innych miejscowościach odkryto ślady bytności człowieka m.in. z okresu kultury ceramiki sznurowej, epoki brązu i kultury łużyckiej. W Dąbrowie Nowogardzkiej, Glicku, Krzywicach i Budzieszowicach znajdują się cmentarzyska z początku naszej ery, a w Wyszomierzu i Węgorzy napotkano kurhany z całopalnymi pochówkami. W X wieku na tych terenach istniał pas grodzisk, które mieściły się m.in. w Orzechowie, Miętnie i Nowogardzie. Głównym miastem równiny jest Nowogard. W X wieku na półwyspie jeziora powstał warowny gród pomorski, a z czasem przy nim, pomiędzy jeziorami Nowogardzkim i Zamkowym, założono osadę rzemieślniczo-handlową, która dała początek miastu. W XIII wieku miejscowość należała do biskupów kamieńskich. Wtedy na terenie starego grodu rozpoczęto budowę zamku warownego, a dokończyli ją już nowi właściciele ziemi nowogardzkiej, hrabiowie z rodu Eberstein, władający nią do XVII wieku. Nowogard otrzymał prawa miejskie w 1309 roku. Na przełomie XIV i XV wieku miasto otoczono murami z dwiema bramami wjazdowymi - Stargardzką i Gryficką. Fragmenty murów zachowały się do dziś. Najważniejszą pozostałością dawnej architektury jest późnogotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z I poł. XIV wieku. W jego wnętrzu podziwiać można bogato zdobiony barokowy ołtarz z XVII wieku. Wartość historyczną ma też ratusz z 1911 roku i zabudowa miejska z XIX wieku. Pozostałości zabudowań zamku Ebersteinów w XIX wieku przebudowano na więzienie.
Na uwagę zasługuje Maszewo, leżące nad strugą Stepnicą i jeziorem Maszewskim, które również należało do Ebersteinów. Prawa miejskie otrzymało w 1278 roku od biskupów kamieńskich. Stare Miasto otoczone jest prawie pełnym wieńcem murów i zachowało swój średniowieczny układ urbanistyczny, oparty na planie koła. Zabytkiem jest też późnogotycki kościół z przełomu XIV i XV wieku oraz ratusz miejski z początku XIX wieku z elementami starszej budowli. Na terenie miasta, w parku spacerowo-wypoczynkowym powstała ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Dolina rzeki Leśnicy”. Poza murami miasta, przy drodze do Stargardu, rosną drzewa pomnikowe: siedem lip szerokolistnych, zwanych „Apostołami” oraz dąb szypułkowy, nazwany „Judaszem”. Również wiele wsi regionu ma bogatą i ciekawą historię. Leżące na skraju Puszczy Goleniowskiej Błotno od XVI wieku było główną siedzibą rodu Ebersteinów. Znajdował się tu zamek zwany „Wilczą Twierdzą", a w 1657 roku wieś została zdobyta przez oddziały Stefana Czarnieckiego. Wydarzenie to upamiętnia dąb, pomnik przyrody, nazwany „Dębem Czarnieckiego”. Kulice i Konarzewo od XVIII wieku należały do rodziny Bismarcków. W Konarzewie urodził się i wychowywał Otto von Bismarck, późniejszy kanclerz Niemiec. W Kulicach zachował się pałac klasycystyczny z I poł. XIX wieku. We wsi Ostrzyca znajdowała się średniowieczna obronna osada słowiańska i ośrodek kultu Trygława na Wzgórzu Świątnik. Trzechel to wieś, w której w 1934 roku odkryto cmentarzysko z epoki brązu, składające się z 20 kurhanów.
Przez zachodnią część Równiny, w pobliżu wsi: Łęgno, Błotno, Trzechel, przez Strzelewo i dalej na południe w pobliżu Maciejewa, Rożnowa Nowogardzkiego i Darża, przechodzi 15. południk długości geograficznej wschodniej, wyznaczający czas strefy środkowoeuropejskiej. Miejscowości leżące na równinie można eksplorować, korzystając ze szlaków turystycznych pieszych i rowerowych. Prowadzi tędy m.in. czerwony szlak rowerowy „Równina Nowogardzka” o długości 122 km. Liczne rzeki i strugi umożliwiają wędkowanie amatorom takiej formy wypoczynku, istnieje też możliwość organizacji spływów kajakowych po miejscowych rzeczkach.
Warto zobaczyć