Miasto Suchań umiejscowione jest w powiecie stargardzkim w województwie zachodniopomorskim, jest ośrodkiem miejsko-gminnym. Miejscowość leży na Równinie Nowogardzkiej i Pojezierzu Ińskim.
Główną oś komunikacyjną Suchania stanowi ul. Pomorska, która leży w ciągu drogi krajowej nr 10 (Szczecin – Piła – Bydgoszcz – Toruń – Warszawa). Ulica ta, oprócz ruchu wewnątrz miejskiego, prowadzi głównie ruch tranzytowy w kierunku wschód – zachód. Ponadto przez gminę przebiega droga wojewódzka nr 160 do Miedzichowa, przez Piasecznik (7 km), Choszczno (18 km), Drezdenko i Międzychód. Do stolicy powiatu Stargardu Szczecińskiego z Suchania jest 25 km, do stolicy województwa Szczecina jest 62 km, do Kalisza Pomorskiego jest 40 km, do Drawska Pomorskiego 58 km.
Najbliższą stacją kolejową jest stacja Tarnowo Pomorskie, odległa od Suchania o 5 km.
Transport lokalny na trasie Dobrzany–Suchań–Stargard Szczeciński zapewniony jest przez lokalnego przewoźnika bus. Za komunikację odpowiedzialny jest również PKS, zapewnia on połączenia w regionie, głównie ze Stargardem Szczecińskim i Szczecinem. Przystanki PKS oraz bus usytuowane są w centralnej części miejscowości, przy rynku.
Powierzchnia miasta Suchań wynosi 3,57 km².
Herb Suchania stanowi tarcza herbowa, na której na niebieskim tle znajduje się złoty szpon gryfa między białą sześcioramienną gwiazdą – u góry, i białą lilią heraldyczną spiętą złotem – u dołu. Elementy herbowe symbolizują przynależność miasta do książąt pomorskich Gryfitów, a także do joannitów, do których należało miasto aż do czasów reformacji. Na najstarszej pieczęci szpon gryfa znajdował się między dwiema gwiazdami, na następnych pieczęciach dolną gwiazdę zastąpiono lilią.
Szacuje się, iż osada Suchań powstała ok. X w. Pierwsza wzmianka na temat Suchania odnosi się do roku 1269 r., kiedy to został wymieniony jako własność książąt pomorskich (m.in. księcia Barnima I). Jednakże już pod koniec XIII w. stał się własnością joannitów, którzy w 1312 r. w Suchaniu założyli komandorię. W 1487 r. w dokumencie księcia Bogusława X Suchań wzmiankowany był jako miasteczko, z zamkiem i 2 młynami. W 1545 r. joannici sprzedali Suchań Wolfowi Borcke marszałkowi dworu księcia Barnima XI. Władca jednak nie zatwierdził tej transakcji i sam przejął miasteczko na swoją własność. Pod koniec XVI w. wielki pożar zniszczył zabudowania Suchania. W spisach dóbr książęcych z 1628 r. zarejestrowano: 40 gospodarzy z 35 łanami, 37 tkaczy i 3 młynarzy. Po wygaśnięciu dynastii książąt pomorskich Gryfitów, w wyniku traktatów pokojowych po wojnie trzydziestoletniej (1618–1648) miasteczko znalazło się w granicach księstwa elektorów brandenburskich, tym samym objęło je panowanie dynastii Hohenzollernów. W 1654 r. przekazane zostało baronowi Otto von Schwerin. Suchań pozostawał własnością tej rodziny do 1709 r., kiedy to wykupiony został przez króla pruskiego Fryderyka I i do połowy XIX w. podlegał urzędowi w Szadzku a później w Dolicach. Na początku XVII w. w mieście funkcjonowało Bractwo Kurkowe. Bractwo posiadało tereny ćwiczebne (strzelnice) położone po południowej stronie miasta (na wysokości ul. Strzeleckiej).
Według danych z 1780 r. w miasteczku było 17 gospodarzy i 46 rzemieślników. Dopiero od 1808 r. Suchań posiadał pełne prawa miejskie. Rada miejska składała się z burmistrza, 4 rajców i 12 ławników. W XIX w. istniał przy mieście folwark, który w latach 1828–1831 częściowo rozparcelowano. Na gruntach pofolwarcznych powstała Kolonia Suchań, która od 1850 r. stanowiła z miastem jedną jednostkę administracyjną. Głównym źródłem utrzymania mieszkańców przez cały okres jego istnienia było rolnictwo oraz handel płodami rolnymi. W 1868 r. w Suchaniu było 206 budynków mieszkalnych i 37 gospodarczych.
Na początku XVIII w. w miasteczku pojawili się przedstawiciele religii mojżeszowej. Początkowo było to 17 osób, ale w połowie XIX w. 35, a następnie w II połowie XIX w. 76 osób. Prawdopodobnie wówczas (ok. 1852 r.) powstała lokalna bożnica. Synagoga znajdowała się w pobliżu ratusza, po lewej stronie ul. Żydowskiej, wąskiej uliczki pomiędzy ul. Kardynała Augusta Hlonda i ul. Pomorską. Synagoga stała na podwórzu. Obecnie nie można jednak podziwiać tegoż budynku, gdyż nie zachował się do naszych czasów. Natomiast cała społeczność żydowska w Suchaniu uległa zagładzie w okresie II wojny światowej. W marcu 1945 r. wojska radzieckie wkroczyły do miasta, a na początku kwietnia pojawili się tutaj pierwsi polscy osadnicy. Zniszczenia wojenne objęły 50% zabudowań.
W gospodarczym życiu miasteczka ważną rolę odegrała rzeka Rzeczyca. W 1487 r. w źródłach wzmiankowane były dwa młyny ("dolny" i "górny"), a w 1622 r. – 3 młyny. Górny młyn był posadowiony nad rzeką Rzeczycą na południe od zabudowań miasteczka (zachowane zabudowania młyna wodnego postawione zostały nad rzeką Rzeczycą pod koniec XIX w. Obiekt rozbudowano w 1900 r., wówczas też zamontowano turbinę Francisa). Napęd wodny młyna funkcjonował do lat 60. XX w., kiedy to zainstalowano napęd elektryczny (z sieci). Do dziś częściowo zachowało się wyposażenie młyna. Obecnie zniszczony na skutek pożaru. Wspaniałą architekturę prezentuje jeden z budynków młyńskich. Jest to obiekt ryglowy wybudowany w 1827 r. Bogacące się miasto było znane z niektórych lokalnych produktów m.in. piwa z suchańskiego browaru. Sam budynek pochodzący z XIX w. przetrwał do dnia dzisiejszego, choć oczywiście wyposażenie browarnicze nie zachowało się (ul. Pomorska 80). Przetrwały natomiast sąsiednie magazyny. Całość wykonana jest z czerwonej cegły.
We wczesnym średniowieczu osada Suchań była przystankiem na trakcie pomiędzy Szczecinem, Stargardem Szczecińskim a Mazowszem. Jako miasteczko na ruchliwym szlaku komunikacyjnym Suchań posiadał kilka zajazdów i wyszynków. Jednym z najbardziej znanych jest budynek karczmy, wybudowany na początku XX w. Obecnie mieści się w nim Urząd Miasta (ul. Pomorska 72). Obiekt posiada motywy zabudowy ryglowej oraz zdobnictwa późnej secesji.
Niezwykłość Suchania polega na jego unikatowej zabudowie. Można ją obecnie podziwiać, gdyż układ przestrzenny miasta nie uległ zasadniczym przekształceniom od średniowiecza. Wówczas wieś posiadała charakter owalnicy, z kościołem w centralnej części miejscowości. Ponadto w układzie Suchania utrwalony pozostał jego pierwotny wiejski charakter (owalnica) i małomiasteczkowe funkcje (czworoboczny rynek). Obecnie w dalszym ciągu zachował się również wrzecionowaty kształt zabudowy miasteczka. Domy umiejscowione są pomiędzy dwiema głównymi ulicami. Najważniejszym miejscem życia lokalnej społeczności jest suchański rynek wpisany pomiędzy dwie główne ulice. Jest to miejsce spotkań, uroczystości i imprez organizowanych przez władze oraz punkt okazjonalnego handlu. We wcześniejszych wiekach handlowano tutaj płodami rolnymi oraz bydłem. Obecnie są to w dalszym ciągu produkty spożywcze oraz regionalne, folklorystyczne pamiątki i przedmioty hand-made. W rynku znajdowało się również ujęcie wody, o czym przypomina stylizowana na zabytkową, pompa miejska. Do dziś również zachował się specyficzny układ domostw (gęsta zabudowa maleńkich przylegających ciasno do siebie domków), gdzie budynki gospodarskie lokalizowano blisko mieszkalnych, z wejściem frontem do jednej z dwóch głównych ulic.
Największą atrakcją turystyczną miasta jest kościół pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Suchaniu. Został on wzniesiony w latach 1491–1492. Jest to typowa budowla późnogotycka wybudowana z kamienia narzutowego i cegły na rzucie prostokąta. Ciekawym elementem kościoła jest wieża przy fasadzie zachodniej zakończona barokowym hełmem i chorągiewką z datą 1696 i nazwiskiem ówczesnego burmistrza. Do jednoprzestrzennego, przykrytego belkowanym stropem wnętrza świątyni prowadzi ostrołukowy portal zachodni, przepruty w przyziemiach wieży. Wewnątrz świątyni znajdują się: renesansowy ołtarz z 1618 r. o bogatej dekoracji snycerskiej (w nadbudowie mieszczą się malowidła: „Ostatnia Wieczerza”, „Złożenie do grobu” oraz wizerunki św. Piotra i Pawła), późnogotycka ambona (1586 r.), chrzcielnica z 1593 r. oraz balustrada chóru z 1700 r. Obecnie kościół parafialny. Ponadto w I połowie XX w. przy kościele zbudowano nową plebanię (obecnie również pełni funkcję probostwa). Teren kościelny otoczony jest kamiennym murem z gotyckimi bramkami z XV w. Bezpośrednio przy kościele rosną dwa dęby szypułkowe (obwód 470 cm, wysokość 26 m oraz obwód 450 cm, wysokość 25 m), które są pomnikami przyrody.
Budynkiem o bogatej przeszłości jest również poczta. Pierwsze wzmianki o istnieniu tej instytucji pochodzą z XIX w. Obecnie można ją podziwiać przy ul. Pomorskiej (przy Rynku). Długą historię posiada również lokalna szkoła. Pierwsza placówka edukacyjna wzmiankowana w źródłach (1317 r.) to szkoła ufundowana przez joannitów. W XIX w. w Suchaniu były dwie szkoły: parafialna dla dzieci i dla panien (fundacji księżej Elżbiety – żony Fryderyka Wilhelma IV). W okresie dwudziestolecia międzywojennego postawiono nowy budynek szkoły (obecnie mieszkalny nr 65). W tej chwili szkoła mieści się już w nowym budynku szkolnym.
W czasie spaceru po mieście warto odszukać pozostałości po suchańskim zamku. Pierwotnie była to siedziba komturii joannickiej (od XIII/XIV w.). Zamek znajdował się prawdopodobnie na północ od wschodniego krańca osady i oddzielony był od niej mokradłami i ciekiem wodnym. W latach 60. XX w. przeprowadzono badania archeologiczne w miejscu, gdzie kiedyś wznosił się zamek. Archeolodzy dowiedli, iż warownia zbudowana była na planie regularnego czworoboku o boku ok. 40 m, otoczona fosą. Stałe nawodnienie fosy uzyskano budując na pobliskiej rzece Rzeczycy młyn, co doprowadziło do spiętrzenia wody. Przyjmuje się, że zamek powstał w II połowie XIII w. Zamek w Suchaniu był najważniejszym punktem obronnym joannitów w szczecińskiej części Pomorza do czasu powstania zamku w Swobnicy w końcu XIV w. Z niewiadomych przyczyn w XVI w. zamek popadł w ruinę. W końcu XVIII w. na wzgórzu zamkowym postawiono dwór, w którym jednak nie stwierdzono żadnych pozostałości zabudowy średniowiecznej. Obecnie pozostał czytelny zarys wału otaczającego majdan zamkowy. Co ciekawe zabudowania przy ul. Bocznej 3 postawiono na terenie dawnego majdanu zamkowego.
Wokół miasta rozpościera się stary kompleks leśny bogaty w dęby i olchy oraz liczne stanowiska Buczyny Pomorskiej. Piękno okolicy podkreślają śródleśne obszary podmokłe, torfowiska, dolinki i polany pełne ptactwa i leśnej roślinności. Poszukując pomników przyrody oprócz dębów szypułkowych rosnących przy kościele, warto udać się na cmentarz, aby tam podziwiać lipę holenderską (obwód 350 cm, wysokość 27 m).
Chcąc lepiej poznać przyrodniczo-historyczne atrakcje regionu warto wybrać jeden z kilku szlaków turystycznych. Wśród nich jest trasa rekreacyjno-przyrodnicza okolic Suchania. Trasa długości ok. 5 km przebiega w urozmaiconym, ciekawym przyrodniczo terenie położonym na południe od Suchania. Droga wiedzie polnymi drogami biegnącymi wśród pół, lasów i łąk (Dolina Iny). Trasa jest doskonała do pieszych i rowerowych wycieczek. Wiele atrakcji, szczególnie dla miłośników architektury sakralnej, dostarczy szlak zabytkowych kościołów gminy Suchań. Wśród obiektów do odwiedzenia znajdują się: kościół pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Suchaniu, kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sadłowie, kościół pw. św. Józefa w Słodkowie, kościół pw. Matki Boskiej Szkaplerznej w Słodkówku, kościół pw. Chrystusa Króla w Suchanówku, kościół pw. św. Franciszka z Asyżu w Nosowie, kościół pw. św. Antoniego w Żukowie, kościół pw. św. Jana Kantego w Wapnicy oraz młyn w Suchaniu, młyn wodny w Suchanówku, ruiny zamku w Suchaniu, a także pozostałości zamków w Wapnicy i Brudzewicach. Zabytki o charakterze sakralnym można również podziwiać udając się szlakiem joannickim, który wiedzie ze Stargardu Szczecińskiego przez Suchań aż do Pęzina. Trasa obejmuje wszystkie miejsca, które swoją historię wiążą z tym właśnie zakonem rycerskim. W Suchaniu będzie to oczywiście kościół parafialny.
Inną trasą, którą można wybrać jest rowerowy szlak zabytków przyrodniczo-historycznych Gminy Suchań. Wiedzie ona z Suchania przez Suchanówko i Zastawie. Trasa ma długości 6 km i ma formę pętli, przebiega w urozmaiconym, ciekawym przyrodniczo terenie położonym na północny-zachód od Suchanówka. Bierze swój początek w centrum Suchania, dalej biegnie w kierunku południowym, a następnie południowo-wschodnim. Droga została poprowadzona polnymi i wiejskimi drogami biegnącymi wśród ogrodów, pól i łąk oraz ścieżką rowerową łączącą Suchań z Suchanówkiem. Ostatni etap trasy to leśna droga biegnąca wzdłuż rzeki Rzeczycy. Trasa jest łatwa, doskonała zarówno do rowerowych, jak i pieszych wycieczek. Również fani kajakarstwa nie będę się nudzić w Suchaniu. W pobliżu gminy przepływają bowiem rzeki Rzeczyca oraz Ina. Szlak kajakowy w regionie wiedzie przez Jezioro Warpnickie, przez ujście kanału Nosowo, przez ujście Rzeczycy (Rzeczyca, Ognica), pod mostem drogi nr 160 Choszczno – Suchań, a następnie przez jaz w Suchaniu, w dalszej kolejności jaz Lipka i Żukowo oraz most Witkowa Drugiego i ujścia Kanału Rzeplińskiego po ujście Krąpieli, gdzie dalej sięga Stargardu Szczecińskiego.
Suchań jest lokalnym centrum edukacyjnym. W mieście są 3 placówki oświaty, które tworzą Zespół Szkół Publicznych w Suchaniu (ul. Kard. Augusta Hlonda 1). W jego skład wchodzą: Szkoła podstawowa im. Jana Kusocińskiego, Gimnazjum Publiczne oraz Przedszkole Publiczne. W placówce funkcjonuje także Biblioteka Publiczna w Suchaniu. Dzieci i młodzież mogą rozwijać swoje zdolności w zespołach artystycznych i kołach zainteresowań, a także kilku obiektach sportowych.
W mieście funkcjonuje stadion piłkarski. Działa tu Ludowy Zespół Sportowy „Orkan”, w którym trenują i grają piłkarze w grupach: seniorów, juniorów oraz trampkarzy. Ponadto szkoła w Suchaniu posiada zespół boisk, salę gimnastyczną i siłownię. W placówce działa Ludowy Uczniowski Klub Sportowy „Kusy”, w skład którego wchodzą sekcje piłki nożnej, lekkoatletyki i tenisa stołowego.
W Suchaniu zlokalizowane są: Urząd Miejski, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Urząd Pocztowy, centrala Telekomunikacji Polskiej S.A., punkt Banku PKO BP S.A., cmentarz komunalny, remiza strażacka, ośrodek zdrowia, posterunek policji, biblioteka gminna oraz podstawowe placówki handlowe i usługowe. Podstawowym kierunkiem gospodarczym mieszkańców jest rolnictwo. Wśród imprez organizowanych w mieście należą, m.in.: Dni Suchania i Dożynki Gminne.
Baza lokalowa jest niewielka. W mieście najlepiej zatrzymać się w zajeździe lub też prywatnych domach wynajmujących pokoje oraz w agroturystyce. Również zaplecze gastronomiczne jest skromne i głównie opiera się na restauracji, kawiarni, klubie i pizzerii.
Warto zobaczyć