Pojezierze Ińskie to region będący częścią Pojezierza Zachodniopomorskiego. Leży między Wysoczyzną Łobeską na północy a pojezierzem Choszczeńskim na południu. Od zachodu granicę wyznacza Równina Nowogardzka a od wschodu przylega do niego Równina Drawska.
Nazwa pojezierza pochodzi od rzeki Iny, która bierze tu swój początek. Pojezierze administracyjnie położone jest na terenach 10 gmin, w powiatach: łobeskim, drawskim i stargardzkim. Przez teren krainy przebiega droga krajowa nr 20 ze Stargardu Szczecińskiego przez Chociwel i Węgorzyno do Gdyni, drogi wojewódzkie nr 151 (Świdwin-Węgorzyno-Choszczno-Gorzów Wielkopolski) i 144 (Nowogard-Chociwel), a także liczne drogi lokalne, łączące tutejsze miejscowości. Dostępność komunikacyjną uzupełnia linia kolejowa nr 202 (Stargard Szczeciński-Gdynia).
Pojezierze Ińskie to obszar o powierzchni ok. 750 km², położony na skręcie zachodniopomorskiej strefy moren czołowych z kierunku południowego na północno-wschodni. Region ukształtowany został w dużej mierze w wyniku działalności lodowca, co widoczne jest w ukształtowaniu krajobrazu. Od wschodu sąsiaduje z sandrem Równiny Drawskiej, od zachodu z morenową Równiną Nowogardzką, od północnego-wschodu z Pojezierzem Drawskim. Cechuje go urozmaicona rzeźba terenu, o wzniesieniach usytuowanych wyżej nad poziomem morza niż te leżące na Pojezierzu Choszczeńskim, od którego dzieli je równoleżnikowa rynna polodowcowa z płynąca w niej Iną.
Najpiękniejsze panoramy rozciągają się z drogi łączącej Chociwel z Ińskiem. Z kolei trasa łącząca Ińsko z Kozami Pomorskimi, tzw. „Wstęga Ińska”, wije się niczym górska droga, na odcinku 7 km, 55 zakrętów jest w stanie dostarczyć silnych wrażeń. Po wschodniej stronie głównej linii moreny powstała sandrowa równina, porośnięta lasem. Pomiędzy wzgórzami moreny czołowej oraz na przylegającej do niej morenie dennej występuje wiele głębokich jezior, których rynny ułożone są prostopadle do linii moreny czołowej. Ich brzegi nie są symetryczne - z jednej strony wznoszą się wysokie wały, zaś z drugiej są niskie i łagodne.
Większość jezior pojezierza to miejsca przyjazne do kąpieli i rekreacji wodnej (wędkarstwo, kajakarstwo, żeglarstwo, nurkowanie i inne). Największymi jeziorami na Pojezierzu Ińskim są: duże, Woświn o powierzchni około 8 km² i głębokości 28 m, Ińsko - 5,9 km² powierzchni i głębokości 42 m i mniejsze, Krzemień oraz Stubnica. Turystów szczególnie przyciąga Ińsko, jezioro o niezwykle urozmaiconej linii brzegowej, uchodzące za najpiękniejsze na Ziemi Szczecińskiej. Jego misa powstała w miejscu połączenia pięciu rynien glacjalnych, w wyniku czego kształtem przypomina dłoń, a jego długie zatoki, tzw. "palce", skierowane są na zachód. Najdłuższa zatoka - Południowa - ma 3 km długości i podobna jest do zagiętej kończyny. Pozostałe zatoki to Długa, Krótka, Ostrowska i Północna. We wschodniej części jeziora znajduje się Wyspa Sołtyski – rezerwat przyrody. Strome, wschodnie brzegi jeziora pokryte są licznymi głazami narzutowymi - tutaj utworzono rezerwat „Kamienna Buczyna”. Wody są ty wyjątkowo czyste, o czym może świadczyć występowanie tu wyjątkowo wrażliwych na zanieczyszczenia raków czy Palasea quadrisponosa - skorupiaka, będącego reliktem epoki lodowcowej. Jest to jedno z chętniej odwiedzanych miejsc przez nurków. Rzeźba dna jest urozmaicona, a miejscowe centra nurkowania, oczywiście zachowując zasady bezpieczeństwa i stosując się do wymogów ochrony przyrody ukryły w wodach takie atrakcje, jak samochody, znaki drogowe, wojskową radiostację czy biurko z pełnym sprzętem komputerowym. W Ińsku swoje źródła ma rzeka Ina.
Wysokości względne na tym terenie dochodzą do 70-90 m a wzniesienia pojezierza osiągają wysokość od 150 do 180 m. Do najwyższych wzniesień zaliczają się: Sarnikierz (169 m n.p.m.), Sokal (174 m n.p.m.) oraz najwyższcze - Głowacz - o wysokości prawie 180 m n.p.m. Teren wokół niego objęty został rezerwatem przyrody. Dominują tu lasy osikowe i brzozowe, porastające tereny podmokłe, licznymi bezodpływowymi zagłębieniami, oczkami wodnymi i mokradłami. Występują tu rzadkie gatunki charakterystycznych dla torfowisk roślin, m.in. bagno zwyczajne, turzyca bagienna, przygiełka biała. Żyje tu też wiele gatunków zwierzyny, np. dziki, sarny, jelenie, borsuki, kuny, lisy, a z ptactwa - żurawie i orliki krzykliwe. Na północny wschód od Głowacza leży jezioro Dłusko. Tereny innych wzniesień, Babiej Góry (139 m n.p.m.), Jaźwinki (131 m n.p.m.) i Smugu (136,4 m n.p.m.) to obszar specjalnej ochrony ptaków "Ostoja Ińska". Gniazduje tu ponad 140 gatunków, w tym bocian biały i czarny, lelek, łabędź krzykliwy, muchołówka mała, ortolan, zimorodek, puchacz, dzięcioł średni i wiele wiele innych.
"Ostoja Ińska" obejmuje również tereny utworzonego w 1981 r. dla ochrony walorów przyrodniczych i krajobrazowych Ińskiego Parku Krajobrazowego o powierzchni 165,3 km², a także część jego otuliny. Jest to obszar o urozmaiconym krajobrazie. Występują tutaj znaczne różnice wysokości terenu, wzniesienia, pagórki (kemy), wąwozy, głazowiska i rynny jeziorne. W sumie leży tu 18 akwenów o zróżnicowanej wielkości.. Szata roślinna jest bogata, dominują lasy bukowe, rośnie tu również wiele roślin zagrożonych, np. wawrzynek wilczełyko, marzanna wonna, widłak goździsty, kokorycz drobna czy dzika porzeczka czarna. Swoją ostoję ma tu wiele zwierząt, gadów (żmija zygzakowata), płazów (ropuchy, traszki), ponad 140 gatunków ptaków pustułka, krogulec, myszołów, bąk, gągoł, kropiatka, derkacz) i ssaków (zając, tchórz, kuny, nietoperze, wydry, gronostaje, a nawet bobry i żubry). Symbolem parku jest licznie tu żyjący żuraw. Najcenniejsze osobliwości przyrodnicze podlegają ścisłej ochronie prawnej także w rezerwatach Kamienna Buczyna i Wyspa Sołtyski.
Teren pojezierza jest miejscem wczesnego osadnictwa, o czym świadczą chociażby znaleziska w dolinie Iny, datowane na osiem tysięcy lat wstecz. Zachowały się ponadto słowiańskie grodziska, np. między jeziorami Ińskiem i Zamczyskiem, na górze Białce czy nad jeziorem Zajezierze czy jeziorem Woświn, gdzie wciąż czytelne są linie wałów i fos okalających osadę. W okresie średniowiecza tereny wielokrotnie zmieniały przynależność - wchodziły w skład Księstwa Pomorskiego, państwa polskiego, zakonu krzyżackiego czy Nowej Marchii. Liczne dobra miał tu ród Wedlów. Głównym miastem regionu jest Ińsko, położone nad południowym brzegiem jeziora o tej samej nazwie, przy skrzyżowaniu dróg do Węgorzyna, Chociwla i Recza oraz Dobrzan. W przeszłości otoczone było murami, z których do dnia dzisiejszego zachowały się tylko dwa niewielkie fragmenty. W przeszłości miasto należało do rodu Wedlów, którzy w XIV wieku zbudowali tu zamek - dziś został z niego tylko niewielki fragment murów. Zabudowa miasta w wyniku wojen, pożarów jak i zachodzących przechodziło liczne przeobrażenia, na początku XX wieku zabudowę ryglową zastąpiła zabudowa murowana, zniszczeniu w wyniku działań wojennych II wojny światowej. Mimo to wokół rynku zachował się dawny układ ulic. Dawniej Ińsko znane było z dostaw raków. Obecnie ożywa głównie latem, kiedy w kinie „Morena” odbywają się projekcje filmów i spotkania w ramach Ińskiego Lata Filmowego – ambitnej imprezy odbywającej się corocznie od 1973 roku.
Chociwel, położony przy skrzyżowaniu dróg do Stargardu, Maszewa, Dobrej, Ińska, Dobrzan, Węgorzyna i przy linii kolejowej Stargard Szczeciński - Gdynia leży nad jeziorem Starzyc, z którego wypływa rzeka Krąpiel. Nad miastem i okolicą góruje wieża gotyckiego kościoła z XV w. zbudowana na planie kwadratu, z przejazdem, który jest unikatowym rozwiązaniem w kościołach województwa zachodniopomorskiego. W kościele można zobaczyć polichromie oraz gotycki krucyfiks z XV w. Jezioro Starzyc o pow. ok. 63 ha i maksymalnej głębokości 6 m kształtem przypomina fajkę. Nad brzegiem znajduje się promenada i park tarasowy z cennym drzewostanem. Rosną tu srebrne świerki, cisy, kosodrzewina i sosny wejmutki.
Trzecim miastem na Pojezierzu Ińskim jest Węgorzyno, położone nad rzeką Golnicą i jeziorem Węgorzyno, przy skrzyżowaniu dróg do Łobza, Reska, Chociwla, Ińska i Drawska Pomorskiego oraz przy linii kolejowej Runowo Pomorskie - Chojnice. Prawa miejskie otrzymało w 1460 roku, a od XIV wieku było własnością rodu Borków. Do zachowanych obiektów architektonicznych i przyrodniczych w Węgorzynie należą: murowany dwukondygnacyjny ratusz z XIX wieku oraz kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zbudowany z kamienia w XV w. z wieżą o konstrukcji ryglowej z 1750 roku. Na wzgórzu Żalnik nad jeziorem Węgorzyno znajdują się fragmenty nagrobków dawnego cmentarza. Pozostało tu także fragmenty grodziska z XII-XIII wieku w kształcie ściętego stożka o wysokości około 10 m i średnicy 20 m.
Godne zainteresowania są także miejscowości Dobrzany i Szadzko. Dobrzany położone nad Pęzinką z kościołem z 1784 r. zbudowanym według projektu znanego architekta Dawida Gillego, wieżą pochodzącą z XIX w. oraz zachowanymi domami o konstrukcji ryglowej z XVIII–XIX w. Na wschód od miasta znajduje się grodzisko pierścieniowe z IX–X w., a po stronie zachodniej grodzisko z XI–XII w. Szadzko to miejscowość położona na południowy zachód od Dobrzan, nad jeziorem o tej samej nazwie. Oglądać tu można pozostałości zamku zbudowanego w końcu XIII wieku, który miał bronić wschodnich terenów Księstwa Pomorskiego przed Brandenburgią. Dwukrotnie został przez nią zdobyty - w 1445 i 1478 r. Po pożarze w 1588 r. zamek odbudowano w stylu renesansowym. Zniszczony w czasie wojen szwedzkich, popadł w ruinę i częściowo został rozebrany. W centrum wsi rośnie lipa drobnolistna „Św. Otton” o obwodzie 750 cm, z którą wiąże się legenda o misyjnej działalności biskupa Ottona. Pojezierze Ińskie to bardzo atrakcyjny turystycznie teren. Wspaniałe krajobrazy, dobra baza noclegowa z pewnością zadowoli wszystkich, którzy chcą wypocząć nad wodą, zarówno plażując, wędkując, jak i uprawiając sporty wodne, np. nurkowanie czy kajakarstwo. Krainę przecina też dużo znakowanych szlaków pieszych (czerwony Szlak Hetmana Stefana Czernieckiego, Szlak Błekitny Pojezierza Ińskiego, zielony Szlak Wzniesień Moreny Czołowej) i rowerowych (np. "Ińska Wstęga", "Parki Krajobrazowe - Drawski i Iński", "Wokół Jeziora Ińsko").
Warto zobaczyć