Droga św. Jakuba to sieć wielu szlaków biegnących z wszystkich niemal zakątków Europy do Santiago de Compostela w Hiszpanii. Droga ta podzielona jest na etapy, które w niektórych punktach łączą się lub rozchodzą. Każdy etap liczy ok. 20-30 km. Przez woj. zachodniopomorskie biegną następujące etapy Drogi św. Jakuba: Etap 26: (Słupsk) – Pałowo – Sławno. Etap 27: Sławno – Darłowo. Etap 28: Darłowo – Iwięcino. Etap 29: Iwięcino – Koszalin. Etap 27a: Sławno – Polanów. Etap 28a: Polanów – Wyszewo. Etap 29a: Wyszewo – Koszalin. Etap 30: Koszalin – Dobrzyca. Etap 31: Dobrzyca – Kołobrzeg. Etap: 30a Koszalin – Białogard. Etap 31a: Białogard – Kłopotowo. Etap 31b: Kłopotowo – Kołobrzeg. Etap 32: Kołobrzeg – Trzebiatów. Etap 33: Trzebiatów – Karnice. Etap 34: Karnice – Kamień Pomorski. Etap 35: Kamień Pomorski – Wolin. Etap 36: Wolin – Międzyzdroje. Etap 37: Międzyzdroje – Świnoujście. Etap 36a: Wolin – Stepnica. Etap 37a: Stepnica – Goleniów. Etap 38a: Goleniów – Szczecin. Szlak oznakowany jest zgodnie z tradycją żółtymi muszlami malowanymi na drzewach oraz tabliczkami montowanymi na słupach.
Droga św. Jakuba jest jednym z najstarszych i najważniejszych szlaków pielgrzymkowych w Europie. Jest to właściwie sieć wielu tras, którymi pielgrzymi z różnych miejsc i różnymi drogami zmierzali do katedry w Santiago de Compostela w północno-zachodniej Hiszpanii, gdzie znajduje się grób św. Jakuba Większego Apostoła, apostoła Jezusa Chrystusa, brata Jana Ewangelisty, pierwszego biskupa Jerozolimy. W XII w. Santiago de Compostela uznano za jeden z trzech najważniejszych ośrodków kultu dla chrześcijan (obok Rzymu i Jerozolimy). W 1987 r. Rada Europy ogłosiła szlak pierwszym Europejskim Szlakiem Kulturowym, co stało się pretekstem do rozpoczęcia prac nad renowacją zabytków znajdujących się na szlaku. Wędrując nim warto zaopatrzyć się w credencial, czyli pielgrzymi paszport, wydawany przez Bractwa św. Jakuba, parafie i wybrane punkty informacji turystycznej. Na szlaku można otrzymać stempel, do paszportu pielgrzyma, potwierdzający przebytą trasę. Droga św. Jakuba przeznaczona jest dla pielgrzymów indywidualnych lub małych grup. Jest to zasadniczo szlak pieszy, trasy są też możliwe do pokonania rowerem. Wiedzie głównie drogami gminnymi i leśnymi.
Na obszarze województwa zachodniopomorskiego szlak liczy 630 km (droga główna i drogi wariantowe), łączy się na wschodzie ze Słupską Drogą, a na zachodzie (w Świnoujściu) z Meklemburską (Północnoniemiecką) Drogą św. Jakuba.
W Zachodniopomorskie szlak wkracza od strony wschodniej (etap 26) w Pałowie, gdzie warto zwrócić uwagę na kościół pw. Wniebowzięcia NMP, zwłaszcza na jego boczną wieżę, umiejscowioną w nietypowym dla neogotyckich kościołów miejscu. Mijając Nosalin, wieś, której początki sięgają XV w., droga zdąża do Staniewic – tu w XIII w. znajdowała się jedna z pięciu najważniejszych we wschodniej Europie komandorii zakonu joannitów, a w XIV–XV w. wieś stanowiła własność norbertanek ze Słupska. W gotyckim kościele pw. śś. Piotra i Pawła zachowały się ciekawe polichromie na sklepieniach i oryginalne fragmenty posadzki, na której można odnaleźć tradycyjne joannickie wzory. Ze Sławska szlak prowadzi do Sławna, gdzie przy kościele pw. św. Antoniego Padewskiego ten etap się kończy. W Sławnie warto zwrócić uwagę na zachowane fragmenty średniowiecznych obwarowań miejskich wraz z bramami: Koszalińską i Słupską oraz kościół pw. Wniebowzięcia NMP, wybudowany w XIV w. z fundacji księżnej Zofii, żony Barnima IV.
Dalej trasa ma dwa warianty prowadzące do Koszalina: północny przez Darłowo i Iwięcino (etap 27, 28, 29) i południowy przez Polanów i Wyszewo (etap 27a, 28a, 29a). W okresie letnim, ze względu na trudności z bazą noclegową polecany jest wariant południowy.
W wariancie północnym ta część Drogi Jakubowej biegnie ze Sławna do rzeczki Moszczenicy, a potem do wsi Boleszewo z kościołem pw. Najświętszego Serca Jezusowego. Drogą między polami prowadzi do Starego Jarosławia, gdzie warto zwiedzić niewielkie, ale interesujące muzeum antyków oraz zabytkowy kościół pw. Krzyża Świętego, zbudowany na przełomie XIV/XV w. i przebudowany w XIX w. Kolejną miejscowością na trasie są Krupy, wieś istniejąca od XIII w. Tutejszy kościół pw. MB Ostrobramskiej pochodzi z końca XIV w., a zabytkowe szachulcowe chałupy z XVIII i XIX w. Przez tę miejscowość przebiegają również dwa inne szlaki: Szlak Cystersów i Szlak Zabytków Średniowiecza. Z Krup Droga Jakubowa zdąża na północ do Zielnowa, a z tej wsi przez most na Wieprzy do Zakrzewa, potem do Cisowa i Darłowa. Na odcinku Zakrzewo–Darłowo warunki dla rowerzystów i osób poruszających się na wózku inwalidzkim są bardzo trudne, więc - mimo iż z Cisowa roztacza się przepiękny widok na Darłowo i brzeg Bałtyku - warto skorzystać z drogi wojewódzkiej nr 203. W Darłowie uwagę zwraca kaplica św. Gertrudy, zbudowana w stylu gotyku skandynawskiego. Jak głosi legenda, została ufundowana przez króla Eryka w podziękowaniu za uratowanie jego flotylli z szalejącej burzy. W Darłowie czekają też inne zabytki: kościół św. Jerzego z XV w., gotycki zamek Książąt Pomorskich z muzeum, rynek z barokowym ratuszem i fontanną Rybaka z 1919 r., fragmenty murów obronnych i kościół mariacki z początku XIV w.
Przed kościołem pw. Wniebowzięcia NMP kończy się 27. i zaczyna 28. etap Drogi Jakubowej. Stąd wędrujemy w kierunku południowym do wsi Rusko i dalej do Porzecza, po prawej stronie mając rzekę Grabową, którą szlak przekracza na wysokości Pędziszewka. Wędrując wśród terenów zalewowych i leśnych docieramy do Bukowa Morskiego, gdzie znajduje się pocysterski gotycki kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. W pobliżu jest też park dworski. Z Bukowa trasa doprowadza do wsi Boryszewo, niegdyś stanowiącej własność cystersów z Bukowa, a potem do Bielkowa i Iwięcina, nazywanego „wioską końca świata”. Nazwa ta pochodzi od XVII–wiecznego malowidła Sądu Ostatecznego, znajdującego się na drewnianym sklepieniu w tutejszym gotyckim kościele pw. Matki Boskiej Królowej Polski. Świątynia zbudowana została w XIV w. dzięki bukowskim cystersom. We wsi odbywają się warsztaty rękodzielnicze, które są dużą atrakcją dla turystów.
W Iwięcinie jest koniec etapu 28. i początek etapu 29. Stąd Droga Jakubowa wiedzie do Rzepkowa, a dalej wśród pól do wsi Osieki, dawnej osady rybackiej położonej nad jeziorem Jamno. W średniowieczu znajdował się tu jeden z większych ośrodków pielgrzymkowych Pomorza, a to za sprawą cudu krwawiącej hostii z 1390 r. Na miejscu kościoła, w którym zdarzył się ów cud, wybudowano świątynię, będącą przepięknym przykładem gotyku pomorskiego. Oryginalną ozdobą jej wieży są trzy młyńskie kamienie. Z Osieków Droga św. Jakuba wiedzie na południe przez wieś Kleszcze, Suchą Koszalińską (ciekawy gotycki kościół z kominem przy południowej ścianie), Skibienko i Skibno do Sianowa. W Sianowie, znanym przez lata z działającej tu do początku XXI w. fabryki zapałek, znajduje się kościół pw. św. Stanisława Kostki. Świątynia ta łączy w sobie oddalone czasowo elementy – gotycką wieżę, szachulcowy korpus i renesansowe wyposażenie.
Z Sianowa szlak prowadzi na Górę Chełmską. Góra ta stanowiła miejsce kultu już w czasach kultury łużyckiej, a następnie pomorskiej. W XII w. zbudowano tu kaplicę pw. Najświętszej Marii Panny, która do 1530 r. była celem pielgrzymek. Miejsce to widnieje na „Mapie drogi do Rzymu”, najstarszej mapie dróg pielgrzymkowych w Europie. Obecnie krzyżuje się tu kilka szlaków: „Pielgrzymkowy” im. Papieża Jana Pawła II, im. Józefa Chrząszczyńskiego, „Porwanego Księcia”, „Pętla Tatrzańska”. Tu łączy się północna i południowa pętla Drogi Jakubowej. Na szczycie Góry Chełmskiej znajduje się Szensztacki Instytut Sióstr Maryi, które opiekują się Sanktuarium Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej. Jest tu też wieża widokowa z 1888 r., mająca wysokość 31,5 m. Przy sprzyjającej pogodzie można z niej obserwować jezioro Jamno oraz Koszalin, Kołobrzeg, Białogard i Darłowo. Tu kończy się etap 29.
Do tego miejsca ze Sławna prowadzi też druga, południowa wersja Pomorskiej Drogi św. Jakuba, czyli etapy 27a, 28a i 29a. Etap 27a wiedzie ze Sławna do Pomiłowa, potem na południe leśną, utwardzoną drogą do Ugacic. Po przekroczeniu rzeczki Kostrzewki szlak skręca na zachód i dociera nad jezioro Ostrowieckie, by jego południowym brzegiem doprowadzić do wsi Ostrowiec. Tu na zwiedzanie czeka: XVIII-wieczny zespół parkowo–pałacowy oraz gotycki kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z XIV w. Od Ostrowca wędrujemy najpierw drogą w kierunku Nowego Żytnika, a następnie skręcamy do Białęcina. Kolejnymi punktami, do których szlak dociera po przekroczeniu rzeki Grabowej, są wsie Drzeńsko i Krąg. Udając się z Drzeńska do Krągu warto zajść do miejscowości Komorowo, gdzie znajduje się unikatowy, XV-wieczny kościół. Jako że ze Sławna do Polanowa jest dość długi etap, w Komorowie można zatrzymać się na nocleg i iść dalej w kierunku miejscowości Krąg. Do tej ostatniej wchodzimy leśną drogą okrążając Jezioro Zamkowe od zachodniej strony. W Krągu znajduje się niezwykle interesujący zamek, zaprojektowany tak, by nawiązywał do kalendarza: okien jest tyle, ile dni w roku, pomieszczeń - ile tygodni, wejść tyle, ile miesięcy, a wież tyle, ile jest kwartałów. Zbudowany w XV w., wielokrotnie był przebudowywany. Obecnie mieści się tu hotel. W pobliżu zamku znajduje się dawna kaplica zamkowa z 1580 r. (obecnie kościół pw. Zwiastowania NMP).
Dalej szlak wiedzie w kierunku Buszyna i Wielinia. W tej miejscowości uwagę zwraca ryglowy kościół pw. Chrystusa Króla z 1698 r. z barokowym wyposażeniem. Z Wielinia Droga św. Jakuba prowadzi leśnym traktem wzdłuż brzegu jeziora Wielin i dalej na południowy zachód w kierunku Polanowa i Świętej Góry Polanowskiej, po drodze mijając Kapliczki Tajemnic Różańcowych. W czasach pogańskich na wzgórzu oddawano cześć słowiańskim bogom i czerpano wodę ze świętego źródła, a w XII w. tu zbudowano kaplicę ku czci Maryi. Aż do końca XVI w. miejscem tym opiekowali się cystersi, rozwijając tradycję pielgrzymowania. Od 2002 r. znajduje się tutaj pustelnia ojców franciszkanów.
Na Świętej Górze kończy się etap 27a, a zaczyna 28a, wiodący z Polanowa do Wyszewa. Trasa prowadzi przez pewien odcinek dawną linią kolejową, później dróżkami wśród lasów i pól aż do miejscowości Jacinki. Potem szlak wiedzie drogą nr 206. Tu, na trasie Jacinki–Nacław znajduje się najdłuższa w Polsce pomnikowa aleja bukowa - na odcinku ok. 6 km rośnie ok. 620 dwustuletnich buków. Kolejne miejscowości na trasie to Garbno, Karsinka i Karsino. W Garbnie znajduję się ryglowy, pokryty trzcinową strzechą kościół pw. św. Antoniego Padewskiego z XVIII w. oraz klasycystyczny pałac. Z Karsina szlak prowadzi do leśniczówki Osetno, obok której znajduje się Park Leśników im. Jana Łobodźca z licznymi gatunkami drzew oraz miejscami rekreacyjnymi. Stąd szlak wiedzie przez Puszczę Koszalińską do Wyszewa. Tu wart uwagi jest neogotycki kościół pw. św. Wojciecha Biskupa.
W Wyszewie zaczyna etap 29a. Szlak prowadzi wśród pól i lasów do wsi Wyszebórz, mijając dwa jeziorka: Okółko i Czaple. W południowej części tej istniejącej od XIII w. wsi , zachowało się założenie pałacowo–parkowe z neobarokowym pałacem z XIX w. Z Wyszeborza wędrujemy przez Policko i Maszkowo na północ w kierunku Koszalina. W lasach Góry Chełmskiej trasa łączy się z północną nitką Drogi św. Jakuba, prowadzącą ze Sławna przez Darłowo. Razem wiodą na Górę Chełmską do Sanktuarium Matki Bożej Trzykroć Przedziwnej, a potem do Koszalina pod Katedrę Niepokalanego Poczęcia NMP. Po jej zwiedzeniu ruszamy w dalszą drogę ulicami: Bolesława Krzywoustego, Biskupa Czesława Domina, Połtawską aż do ul. Krakusa i Wandy. Tu należy zdecydować, którą nitką szlaku wędrować dalej: północną przez Dobrzycę (etapy 30 i 31) czy południową przez Białogard (etapy 30a, 31a, 31b). Latem, ze względu na znaczną liczbę turystów, polecana jest nitka południowa szlaku.
Wybierając wersję północną ruszamy do skrzyżowania z ul. Zwycięstwa, by idąc wzdłuż ul. Szczecińskiej opuścić Koszalin. Szlak mija Stare Bielice i skręca ku Nowym Bielicom, gdzie warto zwrócić uwagę na klasycystyczny pałac z czterokolumnowym portykiem oraz park rozciągający się na powierzchni 3 ha. Kolejną wsią na trasie są Laski Koszalińskie (tutejszy zespół parkowo–pałacowy jest w znacznie gorszym stanie). Droga św. Jakuba wiedzie teraz na północ, by przeciąć drogę krajową nr 6 i doprowadzić do Parnowa. W tej wsi nad brzegiem jeziora Parnowskiego znajduje się zespół parkowo–pałacowy z trzykondygnacyjnym pałacem wzbogaconym o czterokondygnacyjną wieżę. Pałac jest obecnie starannie odrestaurowany i pełni funkcje centrum hotelowo–rekreacyjnego. W pobliżu pałacu wznosi się gotycki kościół pw. Najświętszej Rodziny z XV w. Z Parnowa szlak kieruje się na północny zachód do Wierzchomina, gdzie warto zwrócić uwagę na XVIII–wieczny kościół pw. śś. Piotra i Pawła. Kolejnym punktem na trasie jest Dobrzyca, dawna wieś rycerska, obecnie znana z istniejącej tu szkółki roślin ozdobnych Hortulus, udostępniającej do zwiedzania ogrody tematyczne.
W Dobrzycy zaczyna się 31. etap. Wędrujemy do Strzepowa, gdzie znajduje się neogotycki kościół pw. św. Andrzeja Boboli z XIX w. i dalej przez Strachomino do Rusowa, gdzie warto zatrzymać się w parku pałacowym z XIX w. z pomnikowymi drzewami (np. platan klonolistny „Antoni”) oraz pozostałościami wieży i fosy. W tej wsi wart uwagi jest również gotycki kościół pw. Matki Bożej Różańcowej z XIV w. Na szlaku znajdują się następnie Kukinia i Kukinka. Docieramy do Lasu Kołobrzeskiego – tu oprócz buków i dębów rosną też potężne daglezje. Jest tu też sporo bagien i moczarów, na których żyją m.in. łabędzie, żurawie, perkozy i bąki. Droga wiedzie w pobliżu wielkich dębów: 650-letniego Warcisława i 800–letniego Bolesława. Szlak wynurza się z Lasu w okolicach Stramniczki i zdąża na zachód do Stramnicy, która zapisała się w historii- tu w 1807 r. stacjonowało dowództwo wojsk francuskich i tu też uzgadniano warunki pokoju prusko–francuskiego. Ze Stramnicy wędrujemy do Kołobrzegu. Na skrzyżowaniu ulic Bolesława Krzywoustego i Bolesława Chrobrego spotykamy się z południową nitką Pomorskiej Drogi św. Jakuba (Koszalin–Białogard–Karlino–Kołobrzeg) i razem z nią dochodzimy pod bazylikę konkatedralną pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Etap 30a (wariant południowy szlaku) prowadzi w Koszalinie ulicami Krakusa i Wandy oraz Lechicką, a potem drogą powiatową przez Niekłonice, Giezkowo, Górzyce, Dunowo, Golice i Bardzlino. Dalej drogą gruntową wiedzie do Białogórzyna, Żeleźna i dociera do Białogardu. Ten etap kończy się przy gotyckim kościele pw. Narodzenia NMP z 1310 r. W tym miejscu rozpoczyna się etap 31a, prowadzący ul. Kołobrzeską, a później ul. Koszalińską i aleją pomnikowych drzew w kierunku Lulewic. W tej wsi warta uwagi jest „Lulewicka Golgota”, wykonana przez mieszkańców przy tutejszym kościele. Dalej szlak skręca wiedzie przez Redlino do Karlina. Tu warto obejrzeć zabytkowe śródmieście. Z Karlina Droga św. Jakuba prowadzi nasypem dawnej kolejki wąskotorowej (obecnie ścieżka rowerowa) do mostu na rzece Parsęcie. Docieramy do Lubiechowa, gdzie uwagę zwraca założenie parkowo–pałacowe z XIX w. oraz neogotycki kościół pw. św. Józefa Oblubieńca NMP. Z Lubiechowa szlak kieruje się na północny zachód do Kłopotowa. Tu rozpoczyna się kolejny etap (31b), prowadzący na zachód przez Piotrowice, Włościbórz i dalej wśród lasów, przekraczając rzekę Parsętę do wsi Bardy. Kolejne miejscowości to Dębogard, Bogucino i Obroty. Następnie leśnym duktem wiedzie do osady Stare Miasto, a potem betonową drogą przez Budzistowo do Kołobrzegu. W Budzistowie zlokalizowany był przedlokacyjny Kołobrzeg. Tutaj również stała pierwsza kołobrzeska katedra. W tym miejscu, przy ul. Bolesława Krzywoustego łączy się z nitką północną i razem wiodą do katedry pw. Wniebowzięcia NMP.
Etap 32 wiedzie z Kołobrzegu do Trzebiatowa. Rozpoczyna się przy katedrze i prowadzi przez dzielnicę Radzikowo do Korzystna, gdzie warto zwrócić uwagę na neogotycki kościół pw. Chrystusa Króla z XIX w. Szlak mija Przećmino, Błotnicę (tu nad rzeczką o tej samej nazwie znajduje się zabytkowy młyn), Niemierze z gotyckim kościołem pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i Byszewo. W Byszewie szlak, który do tej pory prowadził na południe, zakręca w kierunku północnym, mija zabudowania Kolonii Kędrzyno, przecina drogę wojewódzką nr 102 i dochodzi do Drzonowa. Przekracza rzekę Dębosznicę i prowadzi do wsi Gosław, jednej z najstarszych w regionie – już w XIII w. istniała tu parafia. Z tego czasu pochodzi też tutejszy kościół, zbudowany w stylu romańskim. Następną wsią na szlaku jest Siemidarżno. Za nią trasa skręca na północny zachód w kierunku Lasu Trzebiatowskiego i przez osiedle Jaromin prowadzi do Trzebiatowa, gdzie przy XIV-wiecznym kościele pw. Macierzyństwa NMP, Archidiecezjalnym Sanktuarium Matki Bożej Trzebiatowskiej, jest koniec tego etapu.
Kolejny, 33. etap prowadzi z Trzebiatowa do Karnic. Pierwszą wsią na jego trasie jest Kłodkowo z XV-wiecznym kościołem pw. Matki Bożej Królowej Świata z charakterystyczną dla pomorskiej architektury sakralnej drewnianą wieżą. Drzwi świątyni zdobią okucia będące najstarszym na Pomorzu zabytkiem sztuki kowalskiej. Ściany zewnętrzne kościoła ozdabiają wielkie kamienie młyńskie. Z Kołodkowa szlak wiedzie najpierw drogą wojewódzką nr 109, potem drogą gruntową między polami do wsi Zacisze i do Węgorzyna. Mijamy Trzeszyn i wędrujemy do Cerkwicy. Tu w 1124 r. odbył się chrzest Pomorzan, celebrowany przez biskupa Ottona z Bambergu. Legenda głosi, że w miejscu uroczystości wytrysnęło źródełko, które jednak wyschło w czasie wojny trzydziestoletniej. W 1920 r. wybudowano tu z polnych kamieni studzienkę, która wkrótce również wyschła. Obok studzienki znajduje się obelisk z krzyżem i tablicą pamiątkową. Nieopodal wznosi się kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa z przełomu XIV i XV w. Warto też zwrócić uwagę na neoklasycystyczny dwór z końca XIX w. Z Cerkwicy szlak prowadzi przez Gocławice do Karnic, gdzie przy kościele pw. św. Stanisława Kostki, z XV w., przebudowanym w stylu barokowym w XVIII w., kończy się etap 33.
Etap 34 wiedzie na południe do wsi Niedysz, a stamtąd drogą pożarową skrajem lasu do Ciećmierza (przy kiepskiej pogodzie lepiej wybrać objazd przez Paprotno, zwłaszcza, jeśli jedzie się rowerem). W Ćiećmierzu warto zwiedzić kościół pw. Zwiastowania NMP z XVII w. Dalej szlak wiedzie do Grębic i Kalenia, a potem do Świerzna. To wieś, w której uwagę przyciąga odrestaurowany zespół pałacowo–parkowy z XVIII w. z dworem myśliwskim w konstrukcji ryglowej. Ten sam styl prezentuje kościół pw. św. Trójcy z 1681 roku. Trasa prowadzi przez mostek na Stuchowskiej Strudze do wsi Jatki i do Trzebieszewa z kościołem pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, zbudowanym w XV w. w stylu gotyckim, później kilkakrotnie przybudowywanym. Wędrujemy przez Borucin do Kamienia Pomorskiego. Tu przy konkatedrze z XII w. kończy się etap 34. Katedra stanowi cenny zabytek, łączący w sobie elementy sztuki romańskiej i gotyckiej. Przykatedralny wirydarz uznaje się za unikat w skali kraju. Znajdowała się tutaj siedziba księstwa i biskupstwa, a osiedle katedralne stanowi Pomnik Historii Prezydenta RP. W Kamieniu Pomorskim warto zaplanować dłuższy pobyt, by móc zwiedzić przynajmniej część z cennych zabytków oraz Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej. Latem odbywa się tu Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej.
Przy katedrze rozpoczyna się 35. etap Drogi św. Jakuba: Kamień Pomorski – Wolin. Stąd droga wiedzie na południe, by najpierw wzdłuż torów, potem wśród pół dotrzeć do Jarszewa. Tu wart uwagi jest kościół pw. Narodzenie NMP z XVI w., a zwłaszcza jego wnętrze: sklepienie, empora organowa, ambona i ławki są zdobione przepiękną polichromią z XVII w., zaś jeden z obrazów tryptyku, „Sąd Ostateczny”, należy do największych na Pomorzu Zachodnim. Dalej szlak wiedzie do Skarchowa, Dusina, Kukułowa i dalej wzdłuż prawego brzegu rzeki Dziwny do Sibina. Tu warto zwrócić uwagę na kościół pw. Chrystusa Króla, wzniesiony na przełomie XIV i XV w. Kolejną miejscowością jest wieś o nazwie Laska, z której szlak wiedzie już prosto do Wolina. Tu na wyspie Ostrów na rzece Dźwinie, niedaleko skansenu Słowian i Wikingów, oddziela się nitka szlaku w kierunku Szczecina (etap 36a). Etap 35 wiedzie jednak dalej przez obrotowy most na Dziwnie do centrum Wolina pod kolegiatę pw. św. Mikołaja. W Wolinie warto zwiedzić Muzeum Regionalne, ruiny kościoła św. Jerzego oraz Centrum Słowian i Wikingów, czyli rekonstrukcję obejmującą kilkanaście średniowiecznych obiektów. Tu co roku odbywa się Festiwal Słowian i Wikingów, będący imprezą o znaczeniu europejskim. W Wolinie Pomorska Droga św. Jakuba rozchodzi się na dwa warianty: w kierunku Świnoujścia przez Rostock i wspomnianą już nitkę w kierunku Szczecina i dalej przez Frankfurt nad Odrą.
Etap 36 Wolin – Międzyzdroje prowadzi na południe w stronę brzegów Zalewu Szczecińskiego, zdąża do wsi Płocin i dalej do Sułomina. Z Sułomina wędrujemy do Karnocic i do Wolińskiego Parku Narodowego. Docieramy do wsi Lubin, obecnie miejscowości letniskowej, a we wczesnym średniowieczu będącej dobrze ufortyfikowanym grodziskiem, dodatkowo służącym żeglarzom za punkt nawigacyjny. Tu odkryto kamienne fundamenty jednego z najstarszych kościołów na Pomorzu, prawdopodobnie zbudowanego w 1124 r. Można tu zwiedzić znacznie młodszy, neogotycki kościół pw. Matki Bożej Jasnogórskiej i przy okazji podziwiać wspaniałe lipy („Babki Proszalne”), będące pomnikami przyrody. Z Lubina wędrujemy w kierunku Jeziora Turkusowego, które swój piękny kolor zawdzięcza pokładom kredy. Po drodze podziwiamy okolice ze wzniesień Wzgórze Zielonka i Piaskowa Góra. Szlak prowadzi dalej do Wapnicy i Wicka, a następnie do Zalesia. Po drodze mijamy bunkier z interesującą ekspozycją dotyczącą pocisków V-3. Droga św. Jakuba prowadzi do Międzyzdrojów, miasta, będącego od ponad półtora wieku znanym nadmorskim kurortem. Tu warto zwiedzić neogotycki kościół pw. św. Piotra Apostoła i Muzeum Wolińskiego Parku Narodowego, przejść się nadmorskim molo i Aleją Gwiazd.
Etap 37 Międzyzdroje–Świnoujście rozpoczyna się przy węźle szlaków obok siedziby Muzeum Wolińskiego Parku Narodowego. Po drodze mijamy zespół bunkrów artyleryjskich Baterii Goeben, pozostałości umocnień z czasów II wojny światowej. Docieramy do dzielnicy Świnoujścia noszącej nazwę niegdysiejszej wioski rybackiej - Przytór. Tu warto zwrócić uwagę na neogotycki kościół pw Najświętszego Serca Pana Jezusa z 1895 r. oraz rosnący w pobliżu dąb „Szyper”. Przechodzimy przez dzielnicę Warszów i kierujemy się do przeprawy promowej obok dworca kolejowego w Świnoujściu. Promem (kursującym bezpłatnie co 20 minut) docieramy na wyspę Uznam. Przechodzimy obok Muzeum Rybołówstwa Morskiego (ciekawa wystawa akwarystyczna) i kościoła pw. Chrystusa Króla, który powstał w XVIII w. na miejscu świątyni z XIV w. Jedną z największych atrakcji kościoła jest powieszony pod stropem drewniany model korwety wykonany w 1814 r. Spod kościoła Droga św. Jakuba prowadzi ulicami Konstytucji 3 Maja, Kościuszki, Hugo Kołłątaja, 11 Listopada do ulicy Gdańskiej – tu znajduje się druga świnoujska świątynia stacyjna na szlaku - kościół pw. bł. Michała Kozala. Stąd ulicą Śląską, Szkolną, Markiewicza, Grunwaldzką i Krzywą szlak prowadzi na teren Niemiec.
W wersji 36a szlak prowadzi z Wolina przez most obrotowy na Dźwinie. Z Wyspy Ostrów kierujemy się w stronę Recławia. Szlak prowadzi potem przez Gogolice, Zagórze, Skoszewo do Jarszewka. Następnie dociera do trzech wsi (Łąka, Racimierz, Żarnowo), tworzących zespół wiejski, ciągnący się kilka kilometrów wzdłuż drogi. Wiedzie drogą wyłożoną płytami betonowymi w stronę Łąk Czarnocińskich. Ten fragment szlaku jest słabiej oznakowany, ze względu na brak odpowiednich obiektów do umieszczenia znaków. Szlak mijając rezerwat Czarnocin (jedno z największych skupisk bielika w Europie), dociera do miejscowości o tej samej nazwie, a następnie kieruje się do Stepnicy. Tu wart zwiedzenie jest kościół pw. św. Jacka Odrowąża, jeden z większych kościołów wiejskich w województwie.
Etap 37a Stepnica–Goleniów prowadzi do Puszczy Goleniowskiej. Tu szlak przechodzi koło leśniczówki Bogusławie i prowadzi dalej do wsi Kąty i Krępsko. W Krępsku zachowało się kilka zabytkowych domów z przełomu XIX i XX w. Jest też kościół parafialny pw. Matki Bożej Królowej Polski z 1932 r. Szlak mija Żdzary i dociera do Goleniowa, gdzie warto zwiedzić gotycki kościół pw. św. Katarzyny z XIV w. oraz zwrócić uwagę na pozostałości murów miejskich z basztami Prochową i Menniczą.
Etap 38a wiedzie z Goleniowa w kierunku Szczecina, mijając po drodze Komarowo i Borzysławiec. W Borzysławcu warto odwiedzić neogotycki kościół pw. śś. Piotra i Pawła (na plebanii można uzyskać stempel w paszporcie pielgrzyma). Wędrujemy przez Czarną Łąkę, Pucice i Załom. Do Szczecina docieramy od strony osiedla Dąbie. Przy wjeździe do Szczecina trzeba zachować szczególną czujność ze względu na brak w tym miejscu oznakowania. Tutaj wart zwiedzenia jest neogotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP. Jest to chyba najbardziej charakterystyczna budowla prawobrzeżnego Szczecina – 75-metrowa wieża widoczna jest z daleka. Dalej szlak prowadzi do Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Osiedlu Słonecznym. W skład kompleksu Sanktuarium, wzniesionego jako wotum dziękczynne za uratowanie życia Jana Pawła II po zamachu, wchodzi oprócz rotundy, m.in. kościół pw. Niepokalanego Serca NMP i dom pielgrzyma. Dalej szlak wiedzie do bazyliki archikatedralnej pw. św. Jakuba Apostoła. Jest to najważniejsza świątynia metropolii szczecińsko-kamieńskiej. Ta wspaniała gotycka budowla powstawała w XIV i XV w., w kolejnych wiekach była niszczona i odbudowywana. W świątyni zachowała się barokowa figura św. Jakuba Apostoła, ozdabiana w czasie jarmarku Jakubowego kapeluszem pielgrzymim z charakterystyczną muszlą. Postacie tego świętego znajdują się jeszcze w kilku kaplicach i ołtarzach.
Szczecin to węzeł kilku Dróg św. Jakuba. Jedna z nich stanowi część Pomorskiej Drogi św. Jakuba i została odtworzona w ramach projektu RECReate łącząc Szczecin z niemiecką Via Baltica, biegnąc przez Goleniów, Stepnicę, Wolin, Międzyzdroje i Świnoujście. Druga, która czeka na odtworzenie, łączy Szczecin z Drogą Lubuską i dalej Drogą Brandenburską.
Warto zobaczyć